مبین افتخاری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران آب و سازه های هیدرولیکی، دانشکده مهندسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد، ایران
سید احمد اسلامی نژاد - کارشناس ارشد، گروه مهندسی نقشه برداری، دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
علی حاجی الیاسی - دانشجوی دکترای، گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محمد اکبری - استادیار، گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

آب زیرزمینی منبع اصلی تامین آب شرب در مناطق نیمه خشک ایران است؛ بنابراین، نظارت بر کیفیت این منبع ارزشمند، حیاتی است. از این­رو، هدف از این مطالعه بررسی و تهیه نقشه کیفیت آب زیرزمینی بیرجند واقع در منطقه نیمه خشک شرق ایران با استفاده از تحلیل زمین آماری مبتنی بر GIS و با شاخص کیفیت آب زیرزمینی به منظور آشامیدنی DGWQI)) بود. برای این منظور از داده های جمع آوری شده کیفیت آب زیرزمینی ۲۷ حلقه چاه کشاورزی در طی سال های ۱۳۹۸ - ۱۳۹۳ استفاده شد. نتایج تحلیل های مکانی بیانگر این بود که ۶۳% مساحت آبخوان در رده کیفی مناسب، ۱۸% مساحت در رده ضعیف، ۱۰% مساحت در رده خیلی ضعیف و ۹% مساحت آبخوان نیز در رده غیرآشامیدنی قرار داشت. تحلیل حساسیت نشان داد که پارامترهای Mg۲+، EC و TDS با بالاترین میانگین شاخص تغییر ۹۸/۱۸، ۶۸/۲۰ و ۰۴/۱۹ به­ترتیب حساس ترین پارامترها در محاسبه DGWQI بودند. ارزیابی خطا به روش R۲ و RMSE، روی مدل های کریجینگ معمولی و تغییرنگار کروی عملکرد خوبی برای تحلیل فضایی تمام پارامترها از جمله DGWQI، Mg۲+، EC و TDS را نشان داد. نقشه DGWQI نشان می دهد که بخش غربی و جنوب غربی آبخوان از شرایط کیفی مناسبی جهت استحصال آب شرب مناسب برخوردار نمی باشد.

پهنه بندی, تحلیل حساسیت, تغییرنگار, کریجینگ