محمدرضا ویژه - دکترای حقوق عمومی دانشگاه منتسکیو (بردو فرانسه)

قانون واژه ای مقدس است که انسانهای بسیاری در راه تحقق آن جان باخته اند و ارتقای جایگاه آن در جوامع انسانی، همواره دغدغه اندیشمندان حقوقی بوده است. خاستگاه، چارچوب و سرشت حقوقی قانون، گوشه ای از مجادلات تاریخی آنها در این زمینه بوده است. با قاطعیت می توان اذعان داشت که تحولات حقوقی در اروپا تا عصر حاضر، نقش بسیار مهمی را در دگرگونی مفهوم قانون و نیز چارچوب حقوقی آن ایفا نموده است؛ در نتیجه، به نظر می رسد برای نگرشی کلی به قانون، باید به سیر تطور آن در اروپا نیز اشراف کامل داشت و به یاری آن به تحلیل نقاط اشتراک و افتراق نظامهای حقوقی اروپایی با یکدیگر و نیز با دیگر نظامهای حقوقی در این زمینه پرداخت. به دیگر سخن، تلقی ویژه هر نظام حقوقی از قانون به پویش تاریخی آن نظام در این زمینه بازمی گردد که به یقین، آبشخور وضعیت کنونی است؛ از این رو، می توان به تعارض دیدگاه رایج در آلمان با دیدگاه رایج در اسپانیا یا فرانسه پی برد.