علیرضا کریمی - کارشناس ارشد GIS&RS
سید علی المدرسی - عضو هئیت علمی ، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی یزد

بنا به تعریف یونسکو، فرونشست عبارت است از فرورریزش و یا نشست سطح زمین که به علت های متفاوتی در مقیاس بزرگ روی می دهد. به طور معمول این اصطلاح به حرکت قائم رو به پایین سطح زمین که می تواند با بردار اندک افقی همراه باشد، گفته می شود. این تعریف پدیده هایی همچون زمین لغزش ها را به دلیل اینکه حرکت آنها دارای بردار افقی قابل توجهی است و همچنین نشست در خاک های دستی، که دارای مکانیزم متفاوتی می باشد شامل نمی شود. فرونشست زمین به انگلیسی subsidenc یا Land subsidence: نشست تدریجی یا فرو رفتن ناگهانی سطح زمین است. فرو رفتن زمین به دلیل جابجایی مواد در زیر زمین غالبا به دلیل حذف آب، نفت، گاز طبیعی یا منابع معدنی از زمین با فعالیت های پمپاژ، شکستن قطعات یا استخراج از معادن ایجاد می شود .بهتر است بدانید فرونشست بیشتر به خاطر برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی رخ می دهد. به خاطر این عمل و خروج آب از منافذ سنگ ها این امکان وجود دارد که مواد زیرزمینی متراکم تر شده و با افزایش میزان برداشت آب، میزان این تراکم نیز افزایش می یابد. در نتیجه در سطح زمین شکاف های عمیقی ایجاد می شود، لوله های چاه کج می شوند، ساختمان ها ویران شده یا ترک بر می دارند و بخشی از لوله های چاه به خارج از سطح زمین رانده می شوند. دراین مقاله با استفاده از تصاویر راداری دراین مقاله با استفاده از تصاویر راداری ENVISAT ASAR باند C مربوط به سال های ۲۰۰۹-۲۰۰۶ با استفاده از نرم افزار ENVI ۵.۳.۲ ENVI افزونه SARSCAPE می باشد. پس از انجام تداخل سنجی و انجام فیلترهای GOLDESTON، ADAPT باتوجه به نوع منطقه از نظر دشت وکوهستانی مورد استفاده قرار گرفت. بعد از انجام PHASE TO DISPLACEMENT CONVERSION AND GEOCODING نقشه فرونشست را بدست آوردیم . فرونشست های بدست آمده از نقشه ها بین -۱۸ تا +۱۲ بود مربوط به دشت های کشاورزی ، کنارهای رودخانه ، ریزش کوه ها و واریزها در اثر بارش ها و انحلال خاک ها به خاطر جنس زمین شناسی اتفاق افتاده است . در دشت ها احتمالا به علت افت آب زیرزمینی فرونشست صورت گرفته است.خشکسالی های پی در پی و برداشت بی رویه آب های زیرزمینی و عدم مدیریت در برداشت در آینده با بحران های شدیدی در مناطق مختلف شاهد خواهیم بود

فرونشست ، دشت ، تصاویر ASAR، آب های زیرزمینی ، زمین شناسی ، طول موج