راضیه دریایی آباده - دانشجوی دکتری بخش علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
سیدعلی اکبر موسوی - دانشیار بخش علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

آلودگی نفتی که در اثر عوامل مختلف ایجاد می شود سبب خسارت جبران ناپذیر به محیط زیست می شود. نشت مواد نفتی سببآلودگی خاک و همچنین تغییر در ویژگی های فیزیکی و مکانیکی و ژئوتکنینکی خاک های آلوده می گردد. این تغییرات در خاک هایدانه ای به صورت تغییر در ویژگی های فیزیکی و در خاک های چسبنده به شکل تغییر در بافت و ساختار خاک است. تاثیر انتشار آلودگی-های نفتی بر شاخصه های ژئوتکنیکی خاک مانند نفوذپذیری موجب بروز مخاطراتی می شود. نفوذ و مدلسازی فرایند نفوذ یکی ازپارامترهای مهم در طراحی و اجرای پروژه های مختلف مدیریتی و حفاظت خاک است که تحت تاثیر ویژگی های خاک و مواد نفوذیافته بهخاک می باشد. یکی از روش های مدلسازی حرکت مواد از سطح خاک به اعماق که از آن به نفوذ تعبیر می شود، کاربرد معادلات نفوذ می-باشد. هدف اصلی این پژوهش برآورد ضرایب مدل های مختلف نفوذ (کوستیاکوف و فیلیپ) نفت خام به خاک و بررسی کارآیی آنها درخاک های با بافت مختلف شامل شن لومی، لوم رسی شنی و رس شنی بود. نتایج نشان داد که معادلات نفوذ کوستیاکوف و فیلیپ بااستفاده از داده های نفوذ تجربی با ضریب تبیین ((R(۲) به ترتیب ۹۹۸ / ۰ و ۹۹۸ / ۰ برای خاک شن لومی، ۹۹۸ / و ۹۹۹ / ۰ برای خاک لومرسی شنی و ۹۹۹ / ۰ و ۹۹۹ / ۰ برای خاک رس شنی برازش یافتند. از طرفی بیشترین شباهت بین داده های برآورده شده حاصل از دومعادله و مقادیر اندازه گیری شده در دو خاک شن لومی و رس شنی مشاهده شد.

بافت خاک، فیلیپ، کوستیاکوف، نفت خام