هادی پورموسی شیخعلی کلایه - دانشجوی دکتری گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران
سید محمود قاسمپوری - استادیار، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران

به تبارشناسی پرندگان آوازه خوان از دیرباز بسیار توجه شده است. در این مطالعه، از نشانگر میتوکندریایی cytb به منظور شناخت جایگاه آرایه شناختی زیرگونه سسک گلوسفید کوچک (Sylvia curruca) در یکی از جنوبی ترین مناطق پراکنش آن در ایران استفاده شده است. از مقایسه توالی های به دست آمده از نمونه های جزیره قشم با بانک ژن، مشخص شد این آرایه در جنوب ایران با نام halimodendri قلمداد می شود و درنهایت، وضعیت کلادیستیک سسک های جزیره قشم در جنوب هرمزگان، در جایگاه منطقه ای مطالعه نشده در ایران مشخص شد؛ همچنین با رویکرد سیستماتیک مولکولی و با استفاده از تحلیل های تبارشناسی مشخص شد این زیرگونه، دو کلاد و هاپلوتایپ جداگانه با بیشترین گره تکاملی نسبت به آرایه شاخص این گونه، یعنی curruca، را به خود اختصاص می دهد. تجزیه و تحلیل های فاصله ژنتیکی و درخت های تبارشناسی، ضمن جای دادن سسک های جزیره قشم در دو کلاد جدا از هم، نشان داد این تفاوت در دو نوکلئوتید شماره ۴۳۵ و ۴۳۸ بارز می شود. این تفاوت ها در دو کلاد تشکیل شده از جزیره قشم وجود دارد که ممکن است ناشی از تفرق مسیرهای مهاجرتی و مکان های مجزای زادآوری در زیستگاههای شمالی باشد.

تبارشناسی, سسک گلوسفید کوچک, سیستماتیک مولکولی, قشم, زیرگونه