حسین مخلصیان - دانشجوی کارشناسی ارشد
مهدی دیواندری - دانشیار دانشگاه علم و صنعت ایران - دانشکده مهندسی مواد و متالورژی

تشکیل و گیر افتادن حباب های ناشی از تلاطم در ریخته گری و همچنین باقی ماندن لاشه فیلم اکسیدی موجود در سطح داخلی این حباب های هوا، به هر شکل و وضعیت، جزو عیب حباب زدگی شناخته شده است. در این تحقیق اثرات تغییرات سرعت ورودی مذاب به قالب، و تلاطم ناشی از آن بر میزان عیب حباب زدگی، در دو آلیاژ ریخته گریAl-۵Mg و ۴۱۳ مورد بررسی قرار می گیرد. افزایش سرعت ورودی، از طریق افزایش ارتفاع راهگاه و کاهش سطح مقطع راهباره اعمال شد. بعد از عملیات ریخته گری و انجام رادیوگرافی ، نمونه های آزمایش خمش سه نقطه ای از صفحات ریخته شده تهیه و مورد بررسی قرار گرفت. سپس سطح شکست نمونه های تست خمش ، توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی تحت شکست نگاری قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان می دهد که با افزایش سرعت مذاب ورودی به قالب در هر دو آلیاژ ، اندازه و تعداد عیوب حباب زدگی افزایش نسبی یافته است. اندازه و کسر سطحی حباب های تلاطمی محبوس شده در آلیاژ Al-۵Mg نسبت به آلیاژ ۴۱۳ ، حدود ۸ برابر بیشتر ارزیابی شده است. این نتیجه، فرضیه تاثیر ضخامت فیلم اکسیدی را بر مقدار و حجم عیب حباب زدگی در آلیاژهای مختلف تایید می کند.

حباب زدگی, رادیوگرافی, آلیا‍ژهای ریختگی آلومینیم, فیلم اکسیدی, سرعت بحرانی