الهام ایزی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، واحدعلوم و تحقیقات تهران ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، تهران،ایران،
احمد مجد - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد تهران شمال ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، تهران، ایران،
محمدرضا واعظی کاخکی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

این پژوهش بر کاربرد نانوذرات روی به عنوان لیگاندهای ریز مولکول و تقویت کننده جدید رشد گیاه با هدف افزایش بهره وری گیاه خرفه متمرکز است. آزمایشات در شرایط کنترل شده گلخانه با استفاده از یک طرح کاملا تصادفی با نه تکرار انجام شد. بذور خرفه با چهار غلظت نانوذرات اکسیدروی ۰)، ۱۰ ، ۱۰۰ و ۵۰۰ میلی گرم بر لیتر) و چهار غلظت اکسیدروی بالک ۰) ، ۱۰ ، ۱۰۰ و ۵۰۰ میلی گرم بر لیتر) تحت تیمار قرار گرفتند. ویژگیهای فراساختاری برگ گیاهان تیمار شده با ۵۰۰ میلی گرم بر لیتر نانوذرات اکسیدروی با استفاده از میکروسکوپ الکترونی گذاره (TEM) تعیین شد. نتایج نشان داد که تیمار با نانوذرات اکسیدروی باعث افزایش معنادار کلروفیل a و کلروفیل b ، کاروتنوئیدها و ترکیبات فنلی و فلاونوئید کل نسبت به تیمار با اکسیدروی بالک می شود. همچنین مشخص شد که استفاده از غلظت های بالای نانوذرات اکسیدروی موثرترین استراتژی برای القای قابل توجه ظرفیت آنتی اکسیدانی و آنزیم های گیاه خرفه است. علاوه بر این، درصد جوانه زنی بذر و سرعت رشد جوانه در گیاهان تیمار شده با ۵۰۰ میلی گرم بر لیتر نانوذرات اکسیدروی (۰/۰۰ ± %۱۰۰) در مقایسه با گیاهان شاهد (% (۱/۶۶ ± ۹۳/۳۳ به طور قابل توجهی بالاتر بود. تصاویر TEM غلظت نانوذرات اکسیدروی و پارگی غشای سلولی و همچنین تغییر شکل و کاهش تعداد کلروپلاست ها را در گیاهان تیمار شده با ۵۰۰ میلی گرم بر لیتر نانوذرات اکسیدروی، در مقایسه با گیاهان شاهد نشان داد. با توجه به سمیت آنها، غلظت بالای نانوذرات اکسیدروی منجر به تنش اکسیداتیو در گیاهان می شود. بنابراین، یافته های ما یک استراتژی جایگزین جدید برای افزایش بهره وری محصول یعنی استفاده از نانوذرات اکسیدروی به عنوان یک تقویت کننده جدید رشد گیاه را در مقایسه با تیمار اکسیدروی بالک ارائه می دهد.

رنگیزه های فتوسنتزی، پراکسیداز، کاتالاز