سونیا ترابی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه
ناصر عباسپور - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه

شوری یکی از عوامل مهم محیطی است که رشد و تولید گیاه را محدود میکند. انگور جزو گیاهان نسبتا حساس به شوری است. هدف این مطالعه بررسی اثر شوری بر محتوای ا سمولیت های سازگار (کربوهیدرات ، پرولین ،گلی سین بتائین ) در سه ژنوتیپ انگور.Vitis vinifera L (قره شانی، قزل اوزوم و چاوگا) بومی ا ستان آذربایجانغربی، ارومیه بود. افزایش سنتز و انباشتگی ا سمولیت ها یکی از رو شها است که تنش ا سمزی و شوری را کاهش می دهد. قندهای محلول و پرولین میتوانند در تنظیم اسمزی به عنوان مواد محلول سازگار استفاده شوند. تیمار شوری در هوگلند حاوی غلظت های ۰، ۵۰ ,۲۵ و ۱۰۰ میلی مول NaCl تحت هوادهی به مدت دو هفته اعمال شد. آزمایش در سه تکرار به صورت فاکتوریل در قالب طرحکاملا تصادفی انجام شد . نتایج نشان داد با افزایش سطح شوری از صفر تا ۱۰۰ میلی مولار محتوای کربوهیدرات کل در ری شه و برگ همه ژنوتیپ ها به طور معنی داری (p< ۰.۰۵) افزایش یافت که این افزایش در رقم قزل اوزوم بیشتر از دو رقم دیگر بود. با افزایش شوری محتوای پرولین ژنوتیپ قره شانی بیشترین و قزل اوزوم کمترین میزان نسبت به سایر ژنوتیپ ها اندازه گیری شد. شوری اثر آشکاری بر انباشتگی محتوای گلیسین بتائین داشت به طوری که ژنوتیپ قره شانی بیشترین محتوای گلیسین بتائین و قزل اوزوم کمترین میزان را در ۱۰۰ میلی مولار شوری دا شت. تجمع قندهای محلول و ا سمولیت های سازگار، سبب افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش شوری می شوند .گلی سین بتائین با بحران تنش در گیاه ظاهر و به عنوان یک محلول تنظیم ا سمزی موثر در گیاهان محسوب میشود. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می رسد رقم قره شانی نسبت به افزایش شوری متحمل تر ازقزل اوزوم و چاوگا می باشد.

انگور، تنش شوری، اسمولیت های سازگار