زیبا شیخ الاسلامی - کارشناسی ارشد علوم حدیث گرایش تفسیر اثری
عبدالهادی مسعودی - سطح ۴ حوزه، پژوهشگاه قرآن و حدیث

هدف صحیح زندگی از منظر قرآن و حدیث چکیده تعالی و یا سقوط معنوی یک جامعه، وابسته به نوع انتخاب اهداف توسط افراد آن جامعه است و عدم شناخت "هدف صحیح"، افراد و جوامع را از رسیدن به سعادت بازمی دارد. لذا این مقاله تلاش نموده است تا ضمن جستجوی "هدف صحیح زندگی" از دیدگاه قرآن و حدیث، تاثیر آن در کمال بشریت و هم چنین موضع قرآن در برابر برخی اهداف انتخابی بشر را با روش کتابخانه ای و تحلیلی مورد کنکاش قرار دهد. نتیجه حاصله این که، اولا: با بررسی آیات و روایات مربوط به خلقت بشر، صحیح ترین هدف زندگی از منظر قرآن و روایات، تقرب به خدا و اتصال عبد به معبود از طریق کسب معرفت خداوند و سپس عبادت و بندگی اوست. ثانیا: با توجه به مفهوم عبادت در احادیث، می توان دریافت که عبودیت خداوند آنگاه که نشات گرفته از معرفتی توام با عقل سلیم و وجدانی آزاد از زنجیر خودمحوری باشد، باعث نزدیکی او به منبع مطلق تمامی کمالات یعنی خداوند متعال می شود و این تقرب که حقیقی است و نه مجازی، باعث هم رنگی با معبود در صفات کمالیه وی گردیده و بدین طریق کمال بشر محقق خواهد شد. ثالثا: در بین انواع پنج گانه اهداف انتخابی بشر یعنی رهایی از رنج ناشی از گردونه تناسخ، رسیدن به کامیابی های دنیوی و لذات مادی، پوچ گرایی، تعالی نفس از راه پشت کردن به مظاهر دنیوی و ریاضت کشی، تهذیب نفس در سایه اعتدال، نه گرایش صرف به لذات مادی و نه رهبانیت از منظر قرآن تنها دیدگاه پنجم، قابل قبول و دیدگاه های دیگر مطرود است. الغایه الصحیحه للحیاه من منظار القرآن و الحدیث ان سمو المجتمع و انحطاطه رهین باختیاره للاهداف من قبل افراده ، و ان الجهل بالهدف الصحیح یحول عن وصول الفرد و المجتمع الی السعاده . المقال الحاضر یحاول البحث عن الهدف الصحیح من منظار القرآن الکریم و الاحادیث الشریفه و بالتالی تاثیره علی الکمال البشری ، مضافا الی التعرف علی موقف القرآن الکریم تجاه الاهداف التی یختارها الناس ، و ذلک باسلوب البحث المکتبی التحلیلی . و الذی توصلنا الیه خلال بحثنا امور : اولا : ان اصح الغایات للحیاه بلحاظ الآیات و الروایات المتعلقه بخلق الانسان هی «التقرب الی الله» ، و وصله العبد بربه من خلال کسبه المعرفه ، و من ثم العباده و العبودیه . ثانیا : بلحاظ مفهوم العباده فی الاحادیث یمکننا استنباط ان عبودیه الله اذا ما نشات عن المعرفه المقرونه بالعقل السلیم و الوجدان المتحرر عن الانانیه فانها تودی للقرب للمصدر الرئیسی لمطلق الکمالات و هو الله سبحانه ، و هذا القرب حقیقی لا مجازی ، و یودی لتاثر الانسان بصفاته سبحانه ، و بالتالی یحقق له الکمال. ثالثا : ان بین الانواع الخمسه للاهداف التی یختارها الناس ؛ اعنی الخلاص من الآلام الناتجه عن عجله التناسخ ، و الوصول للسعاده الدنیویه و اللذات المادیه ، و النزعه للامور الفارغه ، و سمو النفس من خلال الاعراض عن المظاهر الدنیویه و الریاضات الروحیه ، و تهذیب النفس بشکل معتدل ، لا بالانغماس فی اللذائذ المادیه و لا بالترهب . و ان النظره المرضیه من رویه القرآن الکریم هی الرویه الخامسه فحسب ، و اما ما سواها فهی مردوده. الالفاظ المحوریه : الغایه من الحیاه ، العبودیه، الربوبیه، التقرب، العباده.