نیلوفر سعادتی - کارشناس ارشد پرستاری سالمندان ، دانشکده پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی گناباد
لیلا صادق مقدم - دکترای تخصصی سالمند شناسی ، دانشیار ، دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گناباد
حسین عجم زیبد - دکترای تخصصی سالمند شناسی ، استاد یار ، دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گناباد

مقدمه : فرایند سالمندی یک عضو خانواده بر سایر افراد خانواده نیز دارای تاثیراتی است که در صورت عدم آگاهی و برخورد مناسب با آن منجر به بروز علائم روانشناختی در افراد می گردد. این مطالعه با هدف بررسی فشار مراقبت در مراقبین سالمند سالم و عوامل موثر بر آن انجام شد .روش کار: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی ۷۰ نفر از مراقبین سالمندان مراجعه کننده به مراکز سلامت جامعه شهر گناباد، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و با دارا بودن معیار های ورود انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات، از دو پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه فشار مراقب CBI استفاده شد. پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی در دو بخش مراقب و سالمند را تکمیل گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی، میانگین و انحراف معیار ومستقل به وسیله نرم افزار SPSS سری ۲۰استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه میانگین و انحراف معیار نمره کلی فشارمراقبتی) ۱۴ / ۱۱ ± ۲ / ۴۵ ( بود و بیشترین فشار در بعد فشار مراقبتی وابسته به زمان با نمره) ۹۸ / ۲ ± ۰۱ / ۱۳ ( بود. از طرفی کمترین فشار در بعد فشار مراقبتی اجتماعی بود که با نمره ) ۵۶ / ۳ ± ۵۲ / ۶ ( تعیین شد..طبق نتایج ارتباط آماری معنی داری بین فشار مراقبتی با متغیر های تحصیلات مراقب) ۰۰۸ / ۰ = P (، سن مراقب) ۰۲ / ۰ = P(، میزان وابستگی سالمند به مراقب ( ۰۰۱ / ۰ P< ( وجود داشت.به طوری که با افزایش تحصیلات مراقب، فشار مراقبتی کاهش می یافت و با افزایش سن مراقب و شدت وابستگی، فشارمراقبتی نیز افزایش مییافت. اگرچه ارتباط معنی داری بین وضعیت اقتصادی سالمند با فشار مراقبتی وجود نداشت) ۱۲ / ۰ = P(، اما با بهبود وضعیت اقتصادی سالمند فشار مراقبتی کاهش می یافت. نتیجه گیری : بر اساس یافته های مطالعه، مراقبان با نسبت همسری، سن بالا، تحصیلات پایین و مراقبت از سالمند با وابستگی شدیدتر، فشار مراقبتی بیشتری را تجربه میکردند.به همین دلیل آگاه سازی و ایجاد بستر آموزش در خصوص مراقبت از سالمند میتواند منجر به ارتقا سطح دانش و در نهایت کاهش فشار مراقبتی شود و ضرورت انجام مداخلات برای پیشگیری و کاهش فشار مراقبتی و توجه به مدت زمان مراقبت، آگاه سازی مراقبین و کمک کردن سیستمهای حمایتی مطرح میگردد.

فشار مراقبتی، مراقبین، سالمندا ن