محمدمهدی جباری فخر - کارشناس ارشد مهندسی معدن – فرآوری مواد معدنی
رحمان احمدی - استادیار گروه مهندسی معدن دانشگاه بین المللی امام خمینی

کنسانتره سرب حاصل از کارخانه فرآوری زه آباد قزوین حاوی درصدی مس می باشد. در این مقاله، جدایش مس از کنسانتره سرب بررسی شده است. جهت شناسایی مطالعات کانی شناسی، XRF و XRD بر روی کنسانتره سرب انجام شد. نمونه حاوی کانیهای گالن، کالکوپیریت و به مقدار جزیی اسفالریت و پیریت میباشد. همچنین % ۹۰ ذرات در ابعاد کوچکتر از ۵۳ میکرومتر به درجه آزادی رسیدهاند. بر مبنای نتایج XRF، نمونه حاوی ۷۳/۲۵% سرب و ۳/۲۱ % مس می باشد. آزمایشها فلوتاسیون نشان داد که سه عامل pH، بازداشت کننده و نوع کلکتور بیشترین تاثیر را بر بازداشت سرب و بازیابی مس دارند. با استفاده از نرم افزار طراحی آزمایش و مدل طرح ترکیب مرکزی ، آزمایش های بهینه سازی و اجرا شد. همچنین به منظور بررسی تاثیر پارامترها بر سینتیک فلوتاسیون، سینتیک فرآیند نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که pH، بیشترین تاثیر را بر روی افزایش بازیابی مس و کاهش بازیابی سرب دارد. با بهینه سازی شرایط در pH= ۹، مقدار ۸۰۰ گرم بر تن دکسترین و ۸۰ گرم برتن کلکتور Danafloat ۸۷۱، محصولی با عیار مس ۱۱/۲۵ درصد و بازیابی ۶۵/۵ درصد بدست آمد. میزان بازیابی سرب در کنسانتره بدست آمده ۲۹/۵ درصد اندازه گیری شد. نتایج بررسی سینتیک فرآیند نشان داد که pH بیشترین تاثیر را بر سینتیک و بازیابی نهایی مس دارد. با افزایش pH، ثابت سینتیک و بازیابی مس به ترتیب ۰/۶۳ بر دقیقه و ۲۳/۷% کاهش یافت. علاوه بر این؛ نتایج نشان داد که حضور دکسترین موجب کاهش نرخ شناوری سرب میشود.

فلوتاسیون، کالکوپیریت، زه آباد، بازداشت سرب، دکسترین