سمانه هاشمی - کارشناس ارشد زمین شناسی زیست محیطی، واحد استهبان، دانشگاه آزاد اسلامی، استهبان، ایران
سیدعلیرضا ناصحی - عضو هیات علمی گروه زمین شناسی، واحد استهبان، دانشگاه آزاد اسلامی، استهبان، ایران

رسوبات و خاک می تواند به عنوان مخزن نهایی و طبیعی آلاینده های مختلف بخصوص فلزات سنگین باشد. از این رو مطالعه آلودگی خاک و ژئوشیمی آن می تواند یکی از بهترین روشهای ارزیابی زیست محیطی و آلودگی یک منطقه به شمار رود. بررسی ژئوشیمی و توزیع عناصر درخاک یک منطقه میتواند در مدیریت و ارزیابی های زیست محیطی یک منطقه جهت رسیدن به آرمانهای توسعه پایدار و کاهش آلودگی های زیست محیطی در برنامه ریزی های کلان مفید واقع شود. با توجه به قرارگرفتن شهرستان نی ریز در کمربند افیولیتی زاگرس در شرق استان فارس، به منظور ارزیابی زمین شناسی زیست محیطی و زمین شیمی خاکهای حاصل از واحدهای افیولیتی شمال آن تعداد ۱۰ نمونه خاک به روش نمونه برداری خطی از عمق ۱۰ سانتی متری برداشت و پس از آماده سازی جهت انجام آنالیز ژئوشیمیایی، غلظت عناصر به روش ICP OES تعیین گردید. سپس ضریب غنی شدگی و شاخص زمین انباشت عناصر محاسبه و نتایج موردارزیابی قرارگرفت. بررسی نتایج آنالیز ژئوشیمیایی و معیارهای ژئوشیمیایی عناصر در خاک منطقه مورد مطالعه نشان داد که فاکتور غنی شدگی، عنصر نیکل در نمونه های ۷، ۸، ۹ در رده غنی شدگی زیاد و در سایر نمونه ها دارای غنی شدگی متوسط می باشد . عنصر مس، فسفر، منگنز، منیزیم، کبالت و آهن نیز در اغلب نمونه ها غنی شدگی متوسط را نشان میدهند. مطالعات آماری نیز همبستگی مثبت شدید و متوسط را در میان اغلب عناصر نشان میدهد. قرار گرفتن نمونه های ۱، ۲ و ۳ در منطقه ای که در معرض هوازدگی سنگهای افیولیتی به ویژه آنهایی که غنی از سرپانتین هستند، باعث افزایش غلظت فلزات سنگین در خاک منطقه شده است.

واحدهای افیولیتی، نیریز، ارزیابی زمین شیمی، فلزات سنگین، فاکتور غنی شدگی، شاخص زمین انباشت.