مهدی مزیدی - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی،
فاطمه باقریان - دانشگاه شهید بهشتی
سوسن نودهی - دانشگاه الزهرا،
پگاه نجات - دانشگاه شهید بهشتی

چکیدههدف: هدف پژوهش تعیین سه نوع هویت ملی، دینی و مدرن به صورت آشکار و ضمنی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری نوجوانان و جوانان شهرهای یزد و ساری به­تعداد ۵۴۶۰۲ نفر بود. تعداد ۱۶۸ نفر به روش در دسترس انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات به روش آشکار از پرسشنامه های سنجش هویت ملی، هویت دینی رحیمی نژاد و احمدی (۱۳۷۴) و هویت مدرن حاتمی (۱۳۹۰) و برای سنجش ضمنی، از آزمون رایانه ای تداعی ضمنی (نجات و حاتمی، ۱۳۹۱) استفاده شد. یافته ها: نتایج در ماتریس همبستگی نشان داد رابطه هویت های ملی و مدرن در دو سطح آشکار و ضمنی مثبت معنادار و ارتباط میان هویت های ملی و دینی با هویت مدرن در سطح آشکار، منفی معنادار است، هرچند در سطح ضمنی رابطه ای بین آن ها یافت نشد. طبق نتایج تحلیل واریانس، در سطح آشکار نمره های زنان تنها در هویت های دینی و ملی به طور معناداری بالاتر از مردان بود. در سطح ضمنی سنجش هویت نیز تنها تفاوت معنادار در بالاتر بودن هویت مدرن جوانان مازندرانی از نوجوانان مازندرانی بود. نتیجه گیری: این نتایج می تواند در شناخت ساختار هویتی فعلی نوجوانان و جوانان ایرانی کمک کننده باشد و از آن در برنامه های تربیتی موثر در رابطه با هویت استفاده شود.

هویت دینی, هویت ملی, هویت مدرن, آزمون تداعی ضمنی