عصمت دانش - دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
زهرا حکیمی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
مینا شمشیری - دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
نرگس سلیمی نیا - دانشگاه علوم مالزی

چکیدههدف: هدف پژوهش تعیین میزان اثربخشی آموزش مهارت­ های مدیریت رفتار به مادران بر کاهش نشانه ­های اختلال نقص توجه و بیش­ فعالی کودکان­ شان بود. روش: روش مطالعه شبه ­آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش ­آزمون، پس ­آزمون و پیگیری ۲ ماهه بود. جامعه آماری ۸۲ نفر از مادران کودکان ۹ تا ۱۱ ساله بود که در طی سال ­های ۹۳-۹۲ به همراه کودک دچار اختلال نقص توجه و بیش­ فعالی خود به دفتر مشاوره نویسنده مسئول مراجعه کرده بودند و از سوی روان­ شناس و روان پزشک، اختلال کودک آن­ ها نقص توجه و بیش­ فعالی تشخیص داده شده بود. از میان مادران، ۳۰ مادر که شرایط ورود به این پژوهش را داشتند به ­صورت تصادفی ساده انتخاب و پس از همتاسازی به گروه آزمایشی و گواه تقسیم شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه­ علائم مرضی کودک گادو و اسپرافکین (۱۹۹۵) و برنامه مدیریت رفتاری به والدین بارکلی (۲۰۰۵) بود که در ۹ جلسه، هر جلسه ۹۰ دقیقه و هفته ­ای یک­بار به مادران گروه آزمایش آموزش داده شد. برای تحلیل داده ­ها از تحلیل واریانس مختلط تکرار سنجش استفاده شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد نشانه­ های بیش ­فعالی، تکانش گری و نقص توجه کودکان مادران آموزش ­دیده، در مقایسه با گروه گواه و پیش ­آزمون کاهش یافته و این نتایج در دوره پیگیری ۲ ماهه نیز پایدار مانده است. نتیجه­ گیری: می ­توان برنامه مهارت ­های مدیریتی مادران را روش موثری و مفیدی جهت کاهش نشانه­ های اختلال نقص توجه، تکانش گری و بیش ­فعالی کودکان دچار این اختلال دانست.

آموزش مهارت های رفتاری, بیش فعالی, نقص توجه, مادران