احمد پوراحمد - دانشگاه تهران
علیرضا محمدی - دانشگاه محقق اردبیلی
الهه پیشگر - دانشگاه تهران

عدم تعادل در شبکه شهری برخی از مناطق جغرافیایی کشور، یکی از مسائل و چالش های امروز در برنامه ریزی منطقه ای است. در این راستا تحلیل وضعیت شهرها در درون شبکه شهری منطقه ای ضرورتی مبرم برای درک تغییرات و تدوین برنامه های متعادل کننده است. در این راستا، هدف این مقاله بررسی و تحلیل شبکه شهری استان ایلام با تاکید بر میزان و توزیع جمعیت در شهرهای استان ایلام و بررسی سطح خدماتی شهرها از نظر شاخص های خدمات و عمران شهری است. قلمرو مکانی پژوهش ۲۱ شهر استان ایلام و قلمرو زمانی پژوهش دوره ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۰ بوده است. در این مقاله از مدل هایی چون مدل رتبه - اندازه[۱]، مدل تحلیل لگاریتمی جمعیت، ضریب آنتروپی[۲]، ضریب تغییرات[۳] و شاخص ارزش مرکزیت وزنی[۴] استفاده شده است. از مهم ترین یافته های این پژوهش می توان به این موارد اشاره کرد: ۱) شبکه شهری استان ایلام نامتعادل بوده و با پدیده نخست شهری مواجه است. ۲) اغلب شهر های نوبنیاد و کوچک استان، در سطوح پایین خدماتی در شبکه شهری از نظر سطح بندی خدماتی قرار گرفته اند. ۳) شبکه شهری استان ایلام از سال ۱۳۸۵ به این سو برخلاف دهه ۱۳۸۵- ۱۳۷۵، به سمت تعادل حرکت نموده است و این روند به کندی در جریان است. در پایان، پیشنهادهایی بر اساس یافته های پژوهش جهت ایجاد تعادل در شبکه شهری استان ارائه شده اند.   [۱] - Rank- Size model [۲]- Entropy Model [۳]- Coefficientof Variation [۴]- Weighted Centrality Index

شبکه شهری, استان ایلام, مدل های تحلیل شبکه شهری