مریم عرب - دانشجوی ارشد ادبیات نمایشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیک

باگسترش جوامع صنعتی و شیوع بیماری های روانی در جوامع مختلف، لزوم استفاده از الگویی ثابت برای شناخت علل واثر اختلالات نام برده، امری بایسته و کارآمد تلقی خواهد شد. یکی از اسلوب های درمانی بر مبنای شناخت حاصل از عللبیماری های روانی و سپس مداخله در درمان آن، مدل شناختی آرون تی بک می باشد. براساس نظر او، اکثر اختلالات روانی،شالوده ای در شناخت نادرست و ریشه در خطاهای شناختی افراد دارد. در مقاله ی حاضر به واکاوی اختلالات روانی وخلقی بر اساس مدل شناختی بک و تحلیل آن در دو فیلم «ورونیکا تصمیم می گیرد بمیرد» و «دفترچه ای با خطوطنقره ای» پرداخته شده است. در فیلم های مذکور با استفاده از آواهای زبانی و دیالوگ ها و آواهای غیر زبانی و عناصرتصویری به تحلیل ومطابقت نظریه شناختی بک، به روش نشانه شناسی در فیلم، مبادرت گشته است. نتیجه ی حاصل ازاین تفحص گویای آن بود که معضلات روانی موجود درآثار، اگر چه با فهرست تمامی عناوین خطاهای شناختی منطبقنبودند، اما در کلیت، اختلالات بررسی شده مطابق با تئوری شناختی بک می باشد. چنین به نظر می رسد که بک نیز درتحقیقات خود پایبندی صد در صد اختلالات روانی را به مدل شناختی خود قایل نمی باشد؛ بلکه در همه ی اختلالاتمفروض، قسمتی از خطاهای شناختی بک وجود خواهند داشت و آنچه مهم تر می باشد، این است که طبق این الگو بنیادفکری و پردازشی بیماران، متاثر از شناخت نادرستی از خود، جامعه و اطرافیان می باشد.

مدل شناختی آرون بک، خطاهای شناختی، بیماران روانی، نشانه شناسی