مصطفی فضائلی - عضو هیات علمی دانشگاه قم
صدیقه علی پوربرزکی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین الملل دانشگاه قم

از جمله حقوقی که در نظام بین المللی حقوق بشردر اسناد متعدد ،به رسمیت شناخته شده است،حق باز گشت می باشد. رژیمغاصب صهیونیستی با ساز وکارهای متعددی چون اعمال زور و مخاصمات مسلحانه ، تخریب شهرها و روستاها و کشتار و...به اخراجو آواره ساختن فلسطینیان از خانه و سرزمینشان پرداخت و این امر، با هدف پاکسازی نژادی به انجام رسید. اقدامات رژیم اشغالگر،نقض صریح اسناد حقوق بشر مانند ماده ۱۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر، ماده ۱۱ میثاق حقوق اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی و ماده۱۲ میثاق حقوق مدنی وسیاسی میباشد. در حالی که حق بازگشت مردم فلسطین در قطعنامه های متعدد شناسایی شد، اما در عمل،از لحاظ بین المللی به طور شایسته مورد توجه قرار نگرفت. با توجه به اینکه موضوع مطروحه و بازگشت مسلمانان به فلسطین وباز پس گیری قدس شریف ،یکی از موضوعات مهم در منطقه می باشد و برای جامعه مسلمین و رهبر عظیم الشان جمهوری اسلامیدر درجه بالایی از اهمیت قرار دارد وهمچنین پاکسازی قومی ونژادی مسلمانان نیز در ادوار و مکانهای مختلف ،از اهداف اسرائیلوآمریکا بوده است،لذا بررسی این دو ومناسبات بین آنها را لازم دانستم که در مقاله حاضر که به شکل توصیفی-تحلیلی بوده و ازطریق مطالعه کتب ومقالات واسناد مهم بین المللی است، مورد توجه قرار گرفته است به بحث در مورد آن می پردازیم.

پاکسازی قومی، حق بازگشت، مخاصمات مسلحانه، حقوق بین الملل، حقوق بشر