فاضل امیری - گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
طیبه طباطبایی - گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

با توجه به رابطه پیچیده بین کاربری اراضی و عوامل محیطی که بر معیشت انسان تاثیر می­گذارد، پایش تغییرات و تهیه نقشه کاربری اراضی برای بسیاری از مطالعات از جمله برنامه ریزی شهری، تغییرات آب و هوایی و نظارت بر محیط زیست مهم است. در این مطالعه نقشه تغییرات کاربری اراضی منطقه بوشهر با روش طبقه­بندی نظارت شده و بر روی سه تصویر لندست در زمان­های (۱۹۹۰، ۲۰۰۰ و ۲۰۱۸) تهیه گردید. طبقه­بندی تصاویر با استفاده از بارزسازی تصاویر و تفسیر بصری بهبود یافت. هشت طبقه کاربری اراضی شناسایی و نقشه آن­ها تهیه گردید. نتایج نشان داد که تغییر کاربری که طی سه دهه گذشته اتفاق افتاده، به طور موثری بر تغییرات کاربری اراضی منطقه اثر گذاشته است. روند تغییرات کاربری در دوره مطالعه نشان می­دهد که اراضی کشاورزی با مساحت ۰۷/۲۹ هکتار و درصد تغییرات ۱۹/۳۰ و اراضی مسکونی با مساحت ۷۸/۱۵ هکتار و درصد تغییرات ۳۹/۱۶ روند افزایش را نشان داده است. مساحت اراضی بایر ۱۵/۴ هکتار با درصد تغییرات ۳۱/۴-، اراضی شور ۶۶/۱۱ هکتار با درصد تغییرات ۱۱/۱۲- و شن زارها ۲۱/۵ هکتار با درصد ۴۱/۵- کاهش داشته است. افزایش در سطح کاربری کشاورزی و مسکونی قابل ملاحظه بود، درحالی­که از سطح اراضی بایر، شوره­زار و شن زار کاسته شده است. این تغییرات در کاربری اراضی، در اثر سیاست­های منطقه­ای و افزایش فعالیت­های انسانی (فعالیت کشاورزی و ساخت­و­ساز) اتفاق افتاده است. با مشخص شدن این تغییرات، سیاست­های لازم برای مدیریت بهتر کاربری اراضی ارائه می­گردد.

روند تغییرات, ارزیابی چند زمانه, تصویر چندطیفی, سنجش از دور, سیستم اطلاعات جغرافیایی