طیبه کریمی

اشتغال از جمله مقولات موثر و مهم در توسعه روستایی است که همواره مورد توجه بوده است. در طی زمان های مختلف، اشتغال همواره براثر عوامل مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و تاثیرات ناشی از شهر دستخوش تغییرات مختلفی بوده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع اشتغال روستایی در استان ایلام و ارائه راهکارهای مناسب صورت گرفته است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل ۴۰۰ نفر از دهیاران استان ایلام بود که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب مناسب نمونه آماری برابر با ۱۹۶ نفر به پرسشنامه که ابزار جمع آوری داده ها بود پاسخ دادند. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصین و اساتید گروه ترویج و آموزش کشاورزی تائید گردید و برای تعیین میزان پایایی آن از ضریب آلفا کرونباخ استفاده شد که مقدار آن ۰/۸۶ برآورد شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل عاملی تحقیق حاضر، منجر به شناسایی پنج عامل در قالب موانع اقتصادی، موانع سیاستی، موانع آموزشی، موانع اجتماعی و موانع فرهنگی که در مجموع ۶۲/۸۲ درصد از کل واریانس را تبیین نمودند، گردید. یافته ها نشان می دهد که کمبود سرمایه در روستاها، عدم آشنایی با اصول بازاریابی، وجود بروکراسی های دست و پاگیر اداری و هزینه های زیاد ثبت کسب و کار روستایی، وابستگی روستائیان به دولت، نبود زمینه گردشگری و توریسم در روستا، پیچیدگی و مشکلات موجود در ارائه تسهیلات، عدم تمایل جوانان روستایی به ماندن در روستا، افزایش مهاجرت جوانان روستا به مناطق شهری، اعتقاد نداشتن به تاثیر شغل خانگی در ارتقای سطح درآمد، دسترسی نداشتن به اعتبارات به دلیل معضلات فرهنگی حاکم بر روستا، بیشترین سهم را داشتند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که موانع اقتصادی به عنوان عامل اول با مقدار ویژه ۵/۰۳۵ بیشترین سهم (۲۲/۳۱ درصد) و موانع فرهنگی (عامل آخر) با مقدار ویژه ۱/۴۸۴ کمترین سهم (۵/۴۸ درصد) را در بیین واریانس کل داشته است.

راهکار، اشتغال، روستا، استان، ایلام