فریده کریمی پیرموسایی - کارشناسی ارشد؛ گروه مهندسی عمران- آب و سازه های هیدرولیکی، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران
علیرضا مردوخ پور - استادیار گروه مهندسی عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران

با توجه به افزایش روز افزون سدهای مخزنی و نیز احتمال خطر ایجاد پدیده ی کاویتاسیون بر روی سرریز آن ها و خسارتبزرگ ناشی از آن، اهمیت مطالعه و تحقیق در جهت رفع این مشکل و مقاوم سازی سرریزها در برابر این پدیده را آشکارمی سازد. در مطالعه ی حاضر به بررسی اثر تغییر در دبی و مدل آشفتگی مختلف بر میزان شاخص کاویتاسیون در سرریز اوجیسد میناب با استفاده از روش احجام محدود و نرم افزار Fluent پرداخته می شود. برای این منظور پارامترهای متغیر مورد نظر شامل سه دبی عبوری مختلف (۲۱۰۰، ۳۵۰۰ و ۶۵۰۰ مترمکعب بر ثانیه) و دو مدل آشفتگی (K-ε و K-ω) می باشد که مجموعا ۶ مدل عددی مورد ارزیابی قرار می گیرند. در انتها و پس از تحلیل مدل ها، رفتار هر یک از مدل های شبیه سازی شدهبا استفاده از خروجی هایی نظیر شاخص کاویتاسیون ایجاد شده در طول سرریز مورد ارزیابی قرار گرفتند . نتایج این مطالعهنشان داد که با تغییر در مدل آشفتگی میزان شاخص کاویتاسیون دچار تغییر می شود، بنابراین انتخاب مدل آشفتگی ازاهمیت ویژه ای برخوردار است. همچنین با توجه به نمودارها شاخص کاویتاسیون در بیشتر نقاط بیشتر از حد بحرانی است کهبیانگر این می باشد که در این نقاط پدیده ی کاویتاسیون اتفاق می افتد. پدیده کاویتاسیون الزاما در مکان های با سرعت بالا رخنمی دهد؛ با وجود آنکه در فاصله ی ۸۰ تا ۹۰ متری سرریز، حداکثر سرعت اتفاق افتاده است لیکن به دلیل افزا یش فشار دراین محدوده، کاویتاسیون حالت بحرانی دارد. لذا مکان هایی که در معرض کاویتاسیون قرار دارند در پایین دست تاج سرریز ودر فاصله ۸۰ متری می باشد، که شاخص کاویتاسیون از مقدار بحرانی ۰/۲ کمتر شده است. لذا با افزا یش دبی، شاخص کاویتاسیون کاهش یافته و احتمال وقوع خوردگی با افزایش دبی افزایش می یابد.

شاخص کاویتاسیون، سرریز اوجی، روش احجام محدود