فریبا حاجیعلی - دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه الزهرا (س)
فاطمه حسین - دانشجو کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه الزهرا (س)

میان عده ای از مردم، نوعی معامله به نام (رهن خانه با اجاره) متداول است، به این صورت که یکی از دو طرف معامله، پولی را به دیگری قرض می دهد و در مقابل، دیگری خانه خود را با قیمتی کمتر به او اجاره می دهد. روابط حقوقی مربوط به اجاره در ایران به واسطه فراگیر بودن معضلات حقوقی بین موجر و مستاجر، حجم وسیعی از موضوعات و منازعات حقوقی را به خود اختصاص داده است. کثرت جمعیت مستاجرین در ایران ضرورت پرداختن به این بحث را افزون ساخته است. در عین حال ابهام و تعدد قوانین مرتبط با اجاره در کنار انواع مختلف این عقد سبب شده است آگاهی از مجموعه ضوابط حقوقی مرتبط با اجاره به سادگی امکان پذیر نباشد. گرفتن رهن در شریعت اسلام و نیز بنا بر نصوص قانون مدنی ایران، امری جایز است و شناخت حقوق و تکالیفی که در اثر این عقد برای متعاقدین به وجود می آید، می تواند سبب حل بسیاری از منازعات حقوقی گردد. از جمله حقوق راهن، حق انتفاع از عین مرهون است و پرداخت هزینه نگهداری عین مرهون و اقباض رهینه به مرتهن از تکالیف وی می باشد.

اجاره، حق انتفاع، حقوق راهن، رهن، مرتهن