صالح یوسفی - دانشگاه تربیت مدرس
حمید رضا مرادی - دانشگاه تربیت مدرس
اکبر نجفی - دانشگاه تربیت مدرس

هرساله هزاران کیلومتر جاده جنگلی احداث می­گردد که به وسیله آن میلیون­ها هکتار پوشش گیاهی و درختی تخریب و میلیون­ها متر مکعب خاک جابجا می­گردد. تحقیق حاضر در جاده جنگلی، جنگل آموزشی-پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس به منظور بررسی تاثیر برخی از عوامل توپوگرافی و سن جاده بر سطوح فرسایش حاشیه جاده تا فاصله ۱۵۰ متری انجام گردید. ابتدا نقشه­های شیب، جهت شیب و ارتفاع منطقه تهیه گردید. سپس عارضه­های فرسایشی اطراف جاده در منطقه مطالعاتی با استفاده از GPS مورد مساحی قرار گرفتند. نتایج حاصل از مساحی عارضه­ها نشان داد که حداکثر تاثیر جاده بر عارضه­های فرسایشی تا فاصله ۴۸ متری از حاشیه جاده می­باشد. همچنین نتایج آنالیز واریانس یک طرفه نشان می­دهند که بین مساحت عارضه­های فرسایشی با طبقات مختلف شیب، ارتفاع و سن جاده به ترتیب اختلاف معنی­داری در سطح ۵ درصد و با جهت شیب اختلاف معنی داری در سطح ۱ درصد وجود دارد. به طوری­که شیب­های ۱۵-۳۰ درصد، جهت شمال غربی، ارتفاع ۶۰۰-۸۰۰ متر و طبقه سنی ۳ سال دارای بیشترین مساحت فرسایشی می­باشند. همچنین نتایج مدل رگرسیونی ارائه شده نشان داد که شیب منطقه مهمترین عامل موثر بر افزایش سطوح فرسایشی می­باشد و بعد از شیب منطقه، سن جاده مهمترین عامل تاثیرگذار بر گستره تخریب حاصل جاده­های جنگلی­ در منطقه مورد مطالعه می­باشد.

عارضه فرسایشی, جاده جنگلی, سن جاده, فرسایش جاده