فاطمه سلاجقه تذرجی - دانش آموخته کارشناسی ارشد روان شناسی، گروه روان شناسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان. ایران
آناهیتا بحرینی زاده - گروه علوم تربیتی و روان شناسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان. ایران

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین سایش اجتماعی و تعارض کار- خانواده با فرسودگی عاطفی معلمان ابتدایی کرمان بود. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان دوره ابتدایی شهر کرمان به تعداد ۱۶۰۰ نفر (۱۲۰۰ زن و ۴۰۰ مرد) بود. حجم مطلوب نمونه با توجه به فرمول کوکران ۳۱۰ نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای ۲۳۲ زن و ۷۸ مرد به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سایش اجتماعی دافی و همکاران (۲۰۰۲)، تعارض کار- خانواده کارلسون و همکاران (۲۰۰۰) و فرسودگی عاطفی مسلچ (۱۹۸۵) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین سایش اجتماعی، سایش همکار و سایش سرپرست با فرسودگی عاطفی معلمان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (۰۵/۰≥P). همچنین، بین تعارض کار- خانواده و تعارض خانواده- کار با فرسودگی عاطفی معلمان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (۰۵/۰≥P). علاوه بر این، سایش اجتماعی و تعارض کار- خانواده در مجموع قادرند ۶/۵۶ درصد از تغییرات فرسودگی عاطفی معلمان دوره ابتدایی را به طور معنی داری پیش بینی کنند (۵۶۶/۰R۲=). با توجه به نتایج پژوهش می توان بیان کرد معلمانی که سایش اجتماعی و تعارض کار- خانواده در آنها کم تر است، از سطح فرسودگی عاطفی پایین تری برخوردارند.

سایش اجتماعی, تعارض کار- خانواده, فرسودگی عاطفی, معلمان مدارس ابتدایی