رحما بردبار - دانشجوی دکترا تاریخ ایران بعد از اسلا م

در تاریخ، افسانه ای در مورد دخالت شیطان در وحی الهی با عنوان افسانه غرانیق مطرح شده است. محتوای این افسانه شرک آمیز این است که شیطان در وحی الهی دخالت کرده و آیاتی مشابه آیات الهی همراه با محتوای شرک آمیز، به حضرت محمد (ص) القا کرده و ایشان نیز تعوذبالله - فریب خورده و بدون آگاهی از دخالت شیطان این القائات شیطانی را به عنوان وحی الهی پذیرفته و آنها را برای سایرین قرائت کرده است. از جمله اعتقادات راسخ مسلمانان عصمت وحی و دخالت نداشتن غیر خداوند در آن می باشد که برای اثبات این موضوع دلایل نقلی و دلایل عقلی متعددی وجود دارد. افسانه غرانیق، روایتی ساختگی میباشد که با این اصل مهم در تعارض می باشد، چون حاکی از دخالت شیطان در نزول وحی میباشد. نقل این افسانه توسط برخی مورخان در کتب و گزارشات، دست آویزی برای گروهی از مستشرقان و در راس آنها سلمان رشدی مرتد فراهم آورد تا این افسانه را به عنوان گواهی بر معصوم نبودن وحی و عصمت پیامبر مطرح کنند، در این مقاله پس از بیان تاریخ نقل این افسانه، به بیان دیدگاه تعدادی از مستشرقان در مورد این داستان پرداخته و پس از بررسی سند، با استفاده از آیات قرآن، سند و ادله عقلی به نقد نظرات مستشرقان در مورد صحت این داستان پرداخته میشود.

عصمت، افسانه غرانیق، مستشرقان