علیرضا مهدی نژاد - دانش آموخته کارشناسی ارشد گرایش آموزش زبا نفارسی دانشگاه فردوسی مشهد
عطیه کامیابی گل - استادیار گروه زبا نشناسی دانشکده ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد
شیما ابراهیمی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد

امروزه، صاحب نظران امر تعلیم و تربیت، برای آموزش مفاهیم و موضوع های گوناگون از روش آموزش غیر مستقیم بهره می برند. تصویر نیز، به عنوان یکی از موفق ترین ابزار آموزش غیر مستقیم به دلیل اثرگذاری از طریق بینایی افراد، تاثیر به سزایی در یادگیری دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی محتوای کتابهای دوره مقدماتی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان مرکز دانشگاه فردوسی مشهد و جامعه المصطفی قم و بازتاب تصاویر نمادهای هویت ایرانی، و مهم تر از همه، همخوانی تصاویر گنجانده شده با متن کتابها است. روش انجام این پژوهش، کتابخانه ای و مبتنی بر تحلیل محتواست. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی مانند: ذکر نمونه، فراوانی، درصد، جدول و نمودار استفاده شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان میدهد که تصاویر نمادهای هویت ایرانی در کتابهای آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان دوره آغازین مرکز دانشگاه فردوسی مشهد و مرکز جامعه المصطفی قم، ۲۰۱ مرتبه در محتوای این کتابها، انعکاس یافته است. میزان حضور مولفه های هویت ایرانی در کتابهای مورد بررسی بدین ترتیب است: تصاویر مربوط به ابعاد مختلف مولفه فرهنگ ۸۳ مورد، تصاویر مربوط به ابعاد مختلف مولفه دین ۶۹ مورد، تصاویر مربوط به ابعاد مختلف مولفه جغرافیا و تاریخ ۴۹ مورد، و هیچ گونه تصویری مبنی بر بازتاب ابعاد مختلف مولفه زبان فارسی به چشم نمی خورد. همچنین، تمام کتاب مقدماتی آموزش زبان فارسی به فارسی آموزان مرکز بین المللی جامعه المصطفی فقط تصویر است و به نظر می رسد، محتوای این کتاب، نیاز به بازنگری دارد.

کتابهای آموزش زبان فارسی، تصاویر نمادهای هویت ایرانی، غیر فارسی زبانان.