فاطمه حمید - دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران
مسعود یزدان پناه - دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران.
مسعود برادران - دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران
بیژن خلیل مقدم - دانشیار خاکشناسی، گروه خاکشناسی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران
حسین آزادی - عضو هیات علمی دپارتمان جغرافیا، دانشگاه گنت بلژیک، گنت، بلژیک

از آنجا که کاربرد نادرست کودهای معدنی عواقب قابل توجهی بر کیفیت محیط زیست و همچنین رفاه بشر به همراه داشته است؛ محدود کردن انتشار آن ممکن است از طریق بهبود مدیریت کود به دست آید. در این راستا، کشاورزان به عنوان کنشگران و تصمیم گیرندگان اصلی بخش کشاورزی، وظیفه­ ی کاهش کاربرد کود نیتروژن و در نتیجه کاهش اثرات ناشی از آن را بر عهده خواهند داشت. از این رو، درک اقدامات کشاورزان برای شناسایی نوع سیاست­ هایی که به طور موثری می­ تواند تغییرات اجتماعی و تکنولوژیکی را ارتقا دهند، ضروری است؛ زیرا بهبود رفتار و افزایش دانش طرفداران محیط زیست، مساله مهمی برای سیاست گذاران، طرفداران کسب و کارهای سبز و سایر گروه­ های علاقه مند به پذیرش و افزایش رفتار حمایت از محیط زیست می­ باشد؛ بنابراین هدف این تحقیق درک رفتار زیست محیطی کشاورزان منطقه رامشیر نسبت به کاربرد کود نیتروژن و عوامل موثر بر آن می­ باشد. برای دستیابی به این هدف از دو نظریه­ ی فعال­ سازی هنجار و پیش بینی رفتارهای زیست محیطی استفاده گردید. در این مطالعه از فن پیمایش استفاده شد و ابزار اصلی جمع آوری داده ها پرسشنامه بود. روایی پرسشنامه بر اساس نظر اعضای هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان و پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفا کرونباخ تایید شد. روش نمونه گیری در این پژوهش بر اساس نمونه گیری سیستماتیک بود که بر اساس جدول کرجسی و مورگان، نمونه ­ی ۲۰۰ نفری از بین کشاورزانی که از مدیریت جهاد کشاورزی رامشیر که در سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ کود دریافت کرده بودند، انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان داد، در نظریه فعال­ سازی هنجار، متغیرهای مستقل اثربخشی، مسئولیت ­پذیری، آگاهی از پیامدها و هنجار ذهنی، متغیر هنجار اخلاقی را تبیین می­ کنند. از طرفی، رفتار کشاورزان به طور معنی­ داری توسط متغیر هنجار اخلاقی تبیین می­ شود. همچنین در نظریه پیش بینی رفتارهای زیست محیطی، متغیر نیت توسط متغیرهای آگاهی از استراتژی­ های عمل و عوامل شخصیتی تبیین شد و علاوه بر آن متغیر رفتار توسط متغیر نیت و عوامل شخصیتی تبیین گردید. در نهایت، بر اساس نتایج تحقیق پیشنهادهایی جهت بهبود سیاست­های اجرایی در راستای استفاده بهتر از کودهای نیتروژن ارائه شد.

رفتار زیست محیطی, کشاورزان, کود نیتروژن, خوزستان, تئوری هنجار سازی فعال