محمدرضا شفیعی کدکنی - Tehran University

در این مقاله بعد از معرفی فشرده ای از زندگی ابوالحسن خرقانی (۳۵۲-۴۲۵) عارف بزرگ ایرانی، به جستجوی بازمانده های زبان کهن ناحیه قومس (بخشی از استان جدیدالاحداث سمنان) پرداخته شده است؛ زبانی که در ضمن گفتارهای خرقانی، بعد از هزارسال باقی مانده است و نشان می دهد که در زبان ناحیه قومس هزار سال پیش، چه نوع واژگانی و چه نوع ساختارهایی در فعل ها و پیشاوندهای فعلی وجود داشته است که با زبان رسمی متون ادبی زبان فارسی دری متفاوت بوده است. تاکنون درباره زبان کهن ناحیه قومس، مطالعه ای انجام نگرفته است، نه به وسیله ایرانیان و نه بردست خاورشناسان و زبا ن شناسان فرنگی. و این یادداشت می تواند سرآغازی برای این رشته مطالعات باشد. منابع نویافته ولی بسیار قدیمی مقامات خرقانی، و مقامات بایزید که اساس این پژوهش است، تاکنون از دسترس ارباب تحقیق به دور بوده است.

Ghumis, The language of Ghumis, The history of Persian language, Abolhassan Kharaghani, The history of Sufism in Iran, Tazkerat-ol Olia ( the biography of the saints), Dastour-ol Jomhour.   , قومس, زبان قومسی, تاریخ زبان فارسی, ابوالحسن خرقانی, تاریخ تصوف در ایران, تذکره الاولیاء, دستورالجمهور