حسین مهتدی - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
خدیجه عبدالله شهاب - استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه لبنان

به کارگیری حروف در هر زبان، تابع مقتضیات همان زبان است، به همین خاطر اغلب حروف فارسی و عربی با یکدیگر منطبق نیستند. این نابرابری باعث می شود مترجم نتواند به خوبی از عهده ترجمه بر آید، اما با مراجعه به کتاب های صرفی و نحوی، بلاغی و نیز تفاسیر و یافتن معانی این حروف و انعکاس آن در ترجمه تا حد زیادی می تواند این نقیصه را جبران کرد. نگارنده در این مقاله بر آن است تا از میان معنای حرف «فی» به تبیین معنای ظرفیت آن و تطبیق این معنا در ترجمه های آقایان معزی و آیتی و مشکینی بپردازد. مهم ترین نتایج پژوهش نشان میدهد که دقیق ترین معادل یابی مربوط به ترجمه تحت اللفظی و سپس تفسیری است و کم ترین انطباق نیز در ترجمه جمله به جمله یافت گردید. بیشترین تاثیرپذیری از تفاسیر نیز مربوط به ترجمه مشکینی می باشد. ترجمه آیتی در بسیاری موارد واژه های را در ترجمه کم یا زیاد کرده است. نگارنده بر آن است تا با استفاده از شیوه استقرائی و توصیفی تحلیلی به ارزیابی این سه ترجمه در ترجمه معنای ظرفیت حرف «فی» در قرآن بپردازد.

قرآن، ترجمه، تفسیر، حرف «فی»