صحبت بهرامی نژاد - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات و گروه پژوهشی بیوتکنولوژی مقاومت به خشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی کرمانشاه
رضوان کشوری - فارغالتحصیل کارشناسی ارشد اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه
رضا امیری - دانشجوی دکتری اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه.

یولاف به عنوان یکی از غلاتی که در اغلب نقاط دنیا کشت می‎گردد، دارای خواص غذایی و دارویی بسیاری است و این ظرفیت را دارد که در ایران نیز به طور اقتصادی کشت وکار شود، اما همانند بسیاری دیگر از محصولات زراعی تنش خشکی می‎تواند ازجمله موانع توسعه و تولید مطلوب آن باشد. لذا به­منظور مطالعه­ی تحمل خشکی ۲۵ ژنوتیپ یولاف، مطالعه­ای در سال زراعی ۹۲-۱۳۹۱ در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با ۳ تکرار در شرایط تنش خشکی و نرمال رطوبتی در مزرعه­ی تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شد. بر اساس عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و دارای تنش خشکی، ۱۴ شاخص مختلف تحمل و حساسیت به خشکی محاسبه شد. نتایج حاکی از وجود همبستگی معنی‎دار مثبت و بالایی بین MP، GMP، STI، YI، HAM، K۱STI وK۲STIبا عملکرد دانه در هر دو شرایط بود که نشان دهنده ی مناسب بودن آن‎ها برای غربال‎گری ژنوتیپ‎های متحمل به خشکی است. بر اساس تمامی محاسبات و تجزیه‎های آماری انجام شده ازجمله شاخص‎ها، روش رتبه‎بندی، تجزیه به مولفه‎های اصلی، بای‎پلات و تجزیه خوشه‎ای، ژنوتیپ‎هایUfrgs۹۴۸۸۸۶ وEuro به عنوان ژنوتیپ‎های با عملکرد بالا تحت هر دو شرایط دارای تنش و بدون تنش خشکی شناسایی شدند.

بای‎پلات, تجزیه به مولفه‎های اصلی, تجزیه خوشه‎ای, عملکرد دانه