علی صنوبر - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی میبد؛
سید علی طباطبایی - هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد
فرهاد دهقانی - هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

به منظور بررسی اثر دور آبیاری بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و شاخص برداشت ژنوتیپ­های گندم نان، آزمایشی به صورت کرت­های خرد شده در قالب بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی ۸۶-۱۳۸۵ در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد انجام گرفت. فاکتور اصلی آزمایش تیمارهای آبیاری با دور ۸ ، ۱۰، ۱۲ و ۱۴ روز بود و سه رقم و یک لاین گندم نان شامل بک کراس روشن، سیستان، WS-۸۲-۹ و پیشتاز به عنوان فاکتور فرعی آزمایش بودند. نتایج آزمایش نشان داد که تاثیر سطوح مختلف تیمار آبیاری بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و شاخص برداشت معنی دار شد و سطوح مختلف ارقام از نظر عملکرد و اجزای عملکرد دانه با هم اختلاف معنی­داری داشتند. اثرات متقابل دور آبیاری و رقم بر عملکرد دانه و شاخص برداشت در سطح ۱ درصد معنی دار بود. دور آبیاری ۸ روز و ۱۰ روز حداکثر میانگین اجزای عملکرد و شاخص برداشت را داشتند. دور آبیاری ۸ روز بالاترین میانگین عملکرد دانه را دارا بود و دور آبیاری ۱۴ روز از حداقل میانگین اجزای عملکرد، عملکرد دانه و شاخص برداشت برخوردار بود. در بین ارقام، رقم سیستان و لاین WS-۸۲-۹ به ترتیب بیشترین میانگین تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه را داشتند و حداکثر میانگین تعداد سنبله در واحد سطح به ارقام پیشتاز و بک کراس روشن تعلق یافت. ارقام سیستان و بک کراس روشن بیشترین میانگین عملکرد دانه را داشتند و حداکثر میانگین شاخص برداشت به ارقام سیستان، بک کراس روشن و لاین WS-۸۲-۹ اختصاص یافت. طبق نتایج این آزمایش، دور آبیاری ۸ روز به عنوان دور آبیاری مطلوب جهت حصول حداکثر عملکرد اقتصادی برای منطقه تشخیص داده شد و در بین ارقام، لاین WS-۸۲-۹ به عنوان متحمل­ترین لاین به خشکی و رقم سیستان به عنوان پرمحصول­ترین رقم در شرایط مطلوب رطوبتی معرفی شدند.  

تیمار آبیاری, عملکرد, سنبله در واحد سطح, دانه در سنبله, وزن هزار دانه