آزاده محسنی - Department of crop biotechnology and breeding, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
محمد فارسی - Department of crop biotechnology and breeding, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
علیرضا سیفی - Department of crop biotechnology and breeding, Ferdowsi University of Mashhad, Iran

انباشته شدن پروتئین های تانخورده و بد-تاخورده سبب تنش شبکه آندوپلاسمی می شود. در پاسخ به تنش شبکه آندوپلاسمی، پاسخ به پروتئین تانخورده (UPR) توسط حس گرهای تراغشایی شبکه آندوپلاسمی راه اندازی می شود. این مسیر مجموعه ای از سیگنال های پیام رسان یکپارچه است که برای بازگرداندن پایداری شبکه آندوپلاسمی طراحی شده است. دو فاکتور رونویسی bZIP به نام های bZIP۱۴ و bZIP۷ مسیر UPR را در گیاه Marchantia polymorpha تنظیم می کنند. در این مطالعه لاین های موتانت bzip۱۴ با استفاده از فناوری CRISPR/Cas۹ در گیاه مارکانتیا جمع آوری شده است. بدین منظور توالی DNA ژن bZIP۱۴ در پایگاه اطلاعاتی Marchantia.info به کمک Blastp برای گیاه مارکانتیا شناسایی شد. بدین منظور، توالی DNAی ژن  bZIP۱۴ با انجام بلاست پروتئینی در وبگاه Marchantia.info شناسایی شد. توالی اگزون به منظور شناسایی sgRNAها در پایگاهhttp://crispor.tefor.net/  وارد و از میان sgRNAهای پیشنهادی، سه کاندید انتخاب شدند. sgRNAها درون سازه اختصاصی CRISPR/Cas۹ برای گیاه مارکانتیا به نام pMpGE۰۱۳ وارد و پس از انتقال به اگروباکتری سویه GWB۳۰۳+pSOUP به گیاه انتقال داده شد. از گیاهان باززا شده در محیط انتخابی دارای هایگرومایسین، استخراج DNA انجام و پس از تکثیر با پرایمرهای اختصاصی، برای توالی یابی ارسال شد. هشت لاین از ۱۱ لاین با توالی صحیح، تغییرات نوکلئوتیدی حذف و اضافه در توالی DNA نشان دادند. یک لاین موتانت انتخاب و برای ارزیابی فنوتیپی و آزمون زنده مانی به محیط حاوی ترکیب تونیکامایسین، ماده شیمیایی القا کننده تنش شبکه آندوپلاسمی انتقال یافت. بررسی ها نشان داد که bZIP۱۴ تنها هومولوگ ژن های bZIP۱۷ و bZIP۲۸ در گیاه آرابیدوپسیس است. همچنین تحت تنش شبکه آندوپلاسمی، گیاهان موتانت در مقایسه با گیاهان وحشی تفاوت معناداری در سطح ۵ درصد نشان داده اند.   

Unfolded protein response, ER stress, Marchantia polymorpha, bZIP۱۴, CRISPR/Cas۹, پروتئین تانخورده, تنش شبکه آندوپلاسمی, مارکانتیا, bZIP۱۴, CRISPR/Cas۹