سکینه لطفی نسب اصل - Research Institute of Forests and Rangelands
محمد خسروشاهی - Research Institute of Forests and Rangelands
آزاده گوهردوست - Research Institute of Forests and Rangelands
فرهاد خاکساریان - Research Institute of Forests and Rangelands
حمیدرضا عباسی - Research Institute of Forests and Rangelands

قرار گرفتن ایران بر روی کمربند خشک جهانی، بروز پدیده تغییر اقلیم و گرمایش جهانی و افزایش دخالتهای انسانی موجب افزایش طوفان­های گردوغبار در نواحی غربی و جنوب غربی کشور بخصوص در استان خوزستان شده است تحقیق حاضر با هدف بررسی منابع آبی موجود استان برای عملیات مرطوب سازی کانون تولید گردوغبار جنوب شرق اهواز با درجه الویت اول از نظر مهار و احیا به راه­حل ضربتی و سریع پرداخته است. از آنجا که این کانون در محدوده زیرحوضه آبریز رودخانه کوپال و تحت تاثیر آن قرار دارد به منظور بررسی میزان آبدهی و جریان رواناب این رودخانه،  و نیز پتانسیل تولید رواناب این کانون ایستگاه کوپال نمره ۳ انتخاب و آمار دبی و بارندگی روزانه  آن به ترتیب طی سال­های ۱۳۶۱ تا ۱۳۹۳ و ۱۳۶۱ تا ۱۳۹۱ مورد بررسی قرار گرفت و  برای بررسی چگونگی شکل­گیری و برآورد جریانات سطحی در اثر بارندگی بر روی زمین از روش سازمان حفاظت خاک آمریکا (SCS) همراه با بکارگیری از تکنیکهای GIS و RS  استفاده شد. نتایج نشان داد میانگین آبدهی سالانه رودخانه کوپال در ایستگاه کوپال نمره ۳ ، معادل ۲.۴۹ متر مکعب در ثانیه بوده  به طوریکه بیشترین آبدهی در فصل زمستان و کمترین آن در فصل تابستان رخ داده است. از طرفی محدوده مورد مطالعه از کانون جنوب شرق اهواز خود می تواند سالانه روانابی به حجم ۳۴.۱۴ میلیون متر مکعب تولید ­کند که ۳۱ میلیون متر مکعب آن در فصول پاییز و زمستان اتفاق می­افتد. لذا می­توان با توجه به حجم رواناب سالانه رودخانه کوپال و نیزکانون جنوب شرق اهواز با توجه به افزایش فراوانی باد جنوب شرقی بعنوان عامل اصلی طوفان­های گردو غبار شهر اهواز درفصل زمستان، با مدیریت صحیح مصرف و برداشت آب در بالادست این رودخانه و وجود پتانسیل تولید رواناب کانون جنوب شرق جهت انجام عملیات مرطوب سازی واحیای پوشش گیاهی مرتعی به کمک این منابع آبی اقدام نمود.

Dust source, Ahwaz Southerneast Dust source, Koopal River, SCS Method, Runoff., رواناب سطحی, رودخانه کوپال, روشSCS, کانون جنوب شرق اهواز, کانون های گردو غبارداخلی