وحید اسدیان - کارشناسی ارشد رشته RS&GIS دانشگاه آبان هراز
کریم سلیمانی - استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محدثه اکباتانی - کارشناسی ارشد رشته RS&GIS دانشگاه آبان هراز
محمدعلی هادیان امری - بخش تحقیقات حفاظت خاک وآبخیزداری مرکز تحقیقات وآموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

یکی از مهم ترین مولفه های علوم محیطی و برنامه ریزی شهری بررسی دمای سطح زمین می باشد.از جمله علت های افزایش دمای سطح زمین و به دنبال آن پیدایش جزایر حرارتی فعالیت های انسانی اعم از تخریب و تغییر کاربری اراضی و توسعه ی مناطق شهری می باشد که با گذشت زمان پیامدهای منفی بر سلامت انسان و محیط زیست پدیدار می گردد. هدف مطالعه ی حاضر ،بررسی اثرات تغییرات کاربری اراضی در بازه ی مورد مطالعه بر دمای سطح زمین و جزایر حرارتی در شهرستان بناب می باشد از جمله مهم ترین کاربردهای سنجش از دور تهیه نقشه دمای سطح زمین))LST وهمچنین تهیه نقشه کاربری میباشد. دراین مقاله برای محاسبه وتهیه نقشه دمای سطح زمین از باند حرارتی لندست ۷درسال ۲۰۰۰ و لندست ۸ درسال ۲۰۱۶ و همچنین تهیه نقشه کاربری اراضی از تصاویر لندست ۷ و۸ در بازه ۱۶ ساله استفاده شده است. بررسی ها نشان میدهد، دمای بدست امده در سال۲۰۰۰ بازه دمایی بین-۵/۰۳ تا ۳۳/۹۵درجه سانتیگراد و دمای بدست آمده درسال ۲۰۱۶ بازه دمایی بین -۱۳/۵۱ تا ۴۰/۶۷ درجه سانتی گراد را نشان میدهد. بالاترین میزان کاربریها به طبقه زمین های بایر به میزان۴۲۹۳۰/۹ هکتار تعلق داشته است وبه ترتیب میزان کاربریها آبهای سطحی ۱۴۳۹۹/۱۴ هکتار، نواحی مسکونی ۱۰۳۸۰/۹۶ و پوشش گیاهی۹۹۹۵۰/۱۳ هکتاردر سال ۲۰۰۰به خود اختصاص داده. درسال ۲۰۱۶ میزان این کاربری ها با تغییراتی همراه بوده است، بالاترین میزان کاربری به مناطق مسکونی به میزان۴۰۷۲۰/۰۵ هکتارمی باشد وسایر کاربری هابه ترتیب به پوشش گیاهی ۱۷۹۰۰.۰۱ هکتار،زمین های بایر ۱۶۵۵۱.۲۷ هکتارو آبهای سطحی ۲۴۳۱/۹۸ هکتار میباشد. با بررسی نقشه LST تهیه شده با باند حرارتی لندست ۷ و ۸ و مقایسه ی نقشه ها، نتایج بیانگر همبستگی معناداری میان میانگین دمای سطح زمین و تغییرات کاربری )مثبت( علیرغم رشد مثبت پوشش گیاهی در سال ۲۰۱۶ نسبت به سال ۲۰۰۰ می باشد که بیانگر تاثیر حائز اهمیت تغییرات کاربری می باشد. تغییرات دمایی به وجود آمده در این بازه زمانی که ناشی از تغییرات کاربری، توسعه شهری و گسترش شهرک صنعتی در این شهرستان می باشد می تواند به برنامه ریزی شهری جهت ارتقا کیفیت سلامت محیط شهری کمک شایانی نماید.

LST ، لندست۷ و۸ ، جزایر حرارتی، کاربری اراضی، بناب