لعیا دانش - دانشجوی کارشناسی بخش گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
مریم میرطالبی - استادیار بخش گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

به دلیل مقررات و محدودیتهای روزافزون مهار آفات و بیمارگرهای گیاهی با استفاده از تدخین شیمیایی، نیاز مبرمی به توسعه ی روشهای جایگزین و موثر وجود دارد. یکی از این روشها، آلودگیزدایی بیهوازی خاک است که توانایی بالایی در مهار آفات و بیمارگرهای خاکزاد دارد. این روش شامل اضافه کردن یک منبع کربن به خاک، آبیاری خاک تا زمان رسیدن به ظرفیت زراعی و سپس پوشاندن آن با یک پوشش پلاستیکی است. اگرچه مکانیسم آلودگیزدایی بیهوازی خاک هنوز به طور کامل شناسایی نشده است اما به نظر میرسد ترکیبی از تغییر در ترکیب جمعیت میکروبی خاک، تولید ترکیبات آلی فرار و ایجاد شرایط بی هوازی کشنده میتواند موثر باشد. عوامل مختلفی از جمله منابع کربن مورد استفاده، دمای خاک و نوع پوشش پلاستیکی به کاررفته بر کارایی مهار بیماری و سرکوب بیمارگر با روش آلودگیزدایی بی هوازی خاک اثر میگذارند. در حال حاضر منابع کربن هم به صورت خشک مانند سبوس برنج و هم به صورت مایع مانند اتانول استفاده میشوند، اما بسته به شرایط محیطی نتایج متفاوتی میدهند. با اینکه آفتاب دهی از اجزاء ضروری روش آلودگیزدایی بی هوازی خاک نیست ولی میتواند اثربخشی آن را افزایش دهد. درک مکانیسمهایی که در طول اعمال روش آلودگیزدایی بی هوازی خاک موجب وقوع تغییرات زیستی در خاک میشود، ضمن افزایش قابلیت تجاریسازی، به ما در افزایش کارایی این روش کمک میکند

جمعیت میکروبی خاک، شرایط بیهوازی، ترکیبات آلی فرار، تدخین شیمیایی