سکینه دادی پور - Tobacco and Health Research Center, Hormozgan University of Medical Sciences, Bandar Abbas, Iran.
تیمور آقاملایی - Cardiovascular Research Center, Hormozgan University of Medical Sciences, Bandar Abbas, Iran.
زاهد احمدی - Master of Occupational Health Engineerin, Department of Occupational Health, Factualy of Health, Iranshahr University of Medical Sciences, Iranshahr, Iran.
وحید رعنایی - Social Determinants in Health Promotion Research Center, Hormozgan University of Medical Sciences, Bandar Abbas, Iran.
آذین علوی - Mother and Child Welfare Research Center, Hormozgan University of Medical Sciences, Bandar Abbas, Iran.

هدف: آمارهای سراسر جهان گویای افزایش میزان مصرف قلیان در زنان نسبت به مردان می باشند. مطالعه مروری حاضر با هدف تعیین عوامل موثر بر استعمال قلیان در زنان سرتاسر دنیا طراحی شد. منابع اطلاعات یا داده ها: تحقیق حاضر مطالعه ای مروری نظامند است که در سال ۱۳۹۹ با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی Web of Science، SID، Magiran، Google Schular، Medline، Scopus، Elsevier، Iranian Databases، PubMed، Iranmedex به دو زبان فارسی و انگلیسی صورت گرفت. تمامی اسناد بین سالهای ۱۹۹۰-۲۰۲۱ وارد مطالعه شدند. روش های انتخاب برای مطالعه: معیارهای ورود به مطالعه شامل مقالاتی بود که جمعیت هدف آن ها زنان و نوع ماده دخانی قلیان بود. معیارهای خروج از مطالعه عبارتند از گزارش نتایج به صورت غیرقابل تفکیک در دو جنس، مطالعات مداخله ای و مطالعاتی که بین اطلاعات دموگرافیک با مصرف قلیان ارتباط برقرار نموده اند. ترکیب مطالب و نتایج: شایع ترین دلایل استعمال قلیان در زنان در سطح فردی نگرش مثبت به استعمال قلیان، خودکارآمدی پایین، وابستگی به قلیان، نیازهای روحی- روانی، جلب توجه و خوشایند بودن طعم تنباکو و در سطح بین فردی نوآوری و جذابیت قلیان، نرم های انتزاعی، عدم وجود قانون منع مصرف قلیان، دسترسی آسان، نرم های فرهنگی، تبلیغات رسانه ای، چالش های اقتصادی، نفوذ بازیگران قدرتمند، پویایی صنعت دخانیات، سیاست های غیرمشارکتی دولت و تهاجم فرهنگی کشورهای بیگانه بود نتیجه گیری: حذف نگرش مثبت زنان، تقویت مهارت های نه گفتن در مقابل اصرار دوستان و تمرکز و مداخله موثر بر روی عوامل محیطی خارج از کنترل فرد می تواند در کاهش استعمال قلیان نقش موثری داشته باشد.  

Women, Hookah Smoking, Tobacco, Review Systematic Study., زنان, قلیان, دخانیات, مطالعه مروری.