غلام رضا عبدی - کارشناس ارشد مهندسی مکانیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان
محسن گودرزی - دکتری مکانیک، استادیار دانشگاه بوعلی سینای همدان، دانشکده مکانیک

توربو کمپرسورها دستگاه هایی هستند که با استفاده از توربین های گازی سیالی را در دبی و هد بالا متراکم می کنند. مهمترین مورد استفاده از توربو کمپرسورها در خطوط فشار قوی انتقال گاز است هرچند از این ماشین آلات جهت تامین هوای فشرده مورد نیاز مراکز صنعتی بزرگ و متوسط نیز استفاده می گردد. آنالیز اگزرژی نیز یکی از جدیدترین روش های جهت شناخت و بررسی عملکرد ماشین آلات ترمودینامیکی است. از آنجا که این روش مسمول بر قانون دوم ترمودینامیک است، لذا دیدگاهی جامع دارد. ماشین مورد مطالعه در این تحقیق توربو کمپرسور SIEMENS مدل SGT600 با توان 25 مگاوات می باشد. مشخصه بارز توربو کمپرسورها متغیر بودن دور جهت کنترل دبی سیال عبوری است. بررسی اثر تغییر دور توربو کمپرسور بر عملکرد آن از دیدگاه اگزرژی هدف اصلی این تحقیق بوده است تا نقاط ضعف و قوت ماشین مشخص گردد. داده برداری از توربو کمپرسوردر شرایط استاندارد و بخصوص پایدار صورت گرفت تا هرگونه شرایط غیر معمول در ماشین و خطوط فشار قوی انتفال گاز بر خروجی های آنالیز تاثیر نگذارد. بعد از پروسه داده برداری در شرایط کاری ماشین، کلیه خروجی های آنالیز به نمودار کشیده شدند تا روند تغییرات اگزرژی برای توربو کمپرسور و کلیه اجزاء آن به صورت تک به تک مسخص گردد در این راستا نتایج نشان داد بیشترین اتلاف کننده اگزرژی در میان اجزاء توربو کمپرسور مربوط است به محفظه احتراق و کمترین اتلاف کننده اگزرژی، توربین فشار پایین دستگاه می باشد و نیز در میان اجزاء ماشین، توربین فشار بالا بیشترین بازده اگزرژی را دارد در حالیکه اگزوز دارای کمترین بازده اگزرژی است که این روند در تمامی دورهای مورد بررسی حفظ شده است. در پایان هم مشخص گردید که هرچند با فزایش دور توربو کمپرسور تلفات اگزرژی ماشین افزایش می یابد اما بازده اگزرژی و اگزرژی بهبود یافته دستگاه به عنوان یک مجموعه سیستم ترمودینامیکی دارای روندی افزایشی است.

توربو کمپرسور گازی، تخریب اگزرژی، اگزرژی، اگزرژی بهبود یافته