هوشمند عسگریان - دانشجوی دکترا، گروه علوم باغبانی، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران
وحید عبدوسی - استادیار، گروه علوم باغی و زراعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الهام دانائی - استادیار، گروه علوم باغبانی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
علیرضا لادن مقدم - دانشیار، گروه علوم باغبانی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

تنش شوری یکی از مهم ترین فاکتورهای کاهش عملکرد گیاهان در جهان به شمار می رود. کاربرد اسیدهیومیک به همراه سلنیوم می تواند با افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی، عملکرد گیاهان در شرایط تنش شوری را بهبود بخشد. به منظور ارزیابی اثرات کاربرد اسیدهیومیک و سلنیوم در شرایط تنش شوری در گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۷، در شرایط گلخانه در شهرستان اسلامشهر اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کلرید سدیم (صفر، ۵۰ و ۱۰۰ میلی گرم در لیتر)، اسیدهیومیک (صفر، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی گرم در لیتر) و سلنیوم (صفر، ۵ و ۱۰ میلی گرم در لیتر) و اثر توام آنها بود. نتایج نشان داد که افزایش میزان شوری به طور معنی داری سبب کاهش وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و تعداد گل در بوته شد. محلول پاشی با ۲۰۰ میلی گرم در لیتر اسیدهیومیک و ۱۰ میلی گرم در لیتر سلنیوم سبب بهبود محتوای کاروتنوئید گلبرگ و کلروفیل کل برگ در تمامی سطوح شوری شد. همچنین با افزایش سطح کلرید سدیم تا ۱۰۰ میلی گرم در لیتر میزان پرولین به طور معنی داری افزایش یافت. در این بین، تیمارهای اثر متقابل اسیدهیومیک و سلنیوم تاثیر معنی داری در سطح ۱% بر بهبود فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز در سطوح مختلف شوری داشتند. بیشترین میزان اسانس (۱.۳۷%) در تیمار اثر متقابل ۲۰۰ میلی گرم در لیتر اسیدهیومیک و ۱۰ میلی گرم در لیتر سلنیوم تحت تنش شوری ۵۰ میلی گرم در لیتر کلرید سدیم بدست آمد. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که محلول پاشی با ۲۰۰ میلی گرم در لیتر اسیدهیومیک و ۱۰ میلی گرم در لیتر می تواند در کاهش اثرات منفی تنش شوری بر گیاه دارویی همیشه بهار موثر باشد.

اسانس, پراکسیداز, سوپراکسید دیسموتاز, کلرید سدیم