مرضیه عباباف - دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
حشمت امیدی - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
عبدالمهدی بخشنده - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رامین، ملاثانی، خوزستان، ایران

شناسه دیجیتال (DOR):۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۹۰۵.۱۳۹۹.۳۶.۶۷۰.۱۰۲.۴.۱۵۷۸.۱۶۱۰ به منظور بررسی اثر محلول پاشی تنظیم کننده های رشد گیاهی بر پارامترهای رشد، عملکرد، برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و آلکالوئیدهای گیاه پروانش (Catharanthus roseus) تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزارع تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش خشکی به عنوان عامل اصلی در سه سطح ۴۰% (شاهد)، ۶۰% و ۸۰% حداکثر حد مجاز تخلیه رطوبتی خاک و محلول پاشی اسید جاسمونیک (JA) در دو سطح (صفر و ۱۰ میکرومولار) و اسید سالیسیلیک (SA) در چهار سطح (صفر، ۰.۱، ۱ و ۱۰ میلی مولار) به عنوان عامل های فرعی بود. براساس نتایج مقایسه میانگین اثرهای اصلی، تنش خشکی ۸۰% موجب کاهش ۳۶.۶ درصدی وزن تر و ۲۵.۴ درصدی وزن خشک گیاه نسبت به تیمار شاهد شد. تیمار ۱۰ میلی مولار SA موجب افزایش ۱۳.۴، ۱۲۵.۵ و ۵۹.۶ درصدی به ترتیب در صفات ارتفاع، سطح برگ و وزن خشک گل نسبت به شاهد (صفر) گردید. کاربرد JA موجب افزایش ۱۶.۳ و ۸.۶ درصدی به ترتیب در وزن خشک گل و وزن تر گیاه شد. نتایج نشان داد بیشترین وین کریستین و وین بلاستین به ترتیب با کاربرد ۱ و ۱۰ میلی مولار SA بدست آمد. اثر متقابل کاربرد هر دو تنظیم کننده رشد گیاهی و تنش خشکی، بیشترین محتوای آلکالوئیدها را نشان داد. بیشترین وین بلاستین و وین کریستین، تحت تنش شدید خشکی، به ترتیب همراه با محلول پاشی µM JA۱۰+ mM SA۱ و µM JA۱۰+ mM SA۱۰ حاصل شد.

آلکالوئیدها, اسید جاسمونیک, اسید سالیسیلیک, گیاه دارویی