امین صالحی - کارشناس ارشد مکانیک سنگ دانشگاه یزد
جواد غلام نژاد - استادیار دانشگاه یزد

حفر تونل در سنگهای مچاله شونده با مشکلات متعددی چه درم رحله حفر و چه در مرحله نگهداری روبرو است این رفتار منجر به تغییر شکل سنگ تحت حجم ثابت به نام مچاله شوندگی میشود که این تغییر شکل باعث وارد شدن فشار شعاعی به دستگاه حفار تمام مقطع TBM در تونلهای مکانیزه و همچنین سیستم نگهداری می شود برای جلوگیری از انسداد سپر TBM و تخریب سیستم نگهداری لازم است که مقدار فشار زمین برروی آنها و زون پلاستیک ایجاد شده در اطراف تونل محاسبه شوند برایمدل سازی تنش وارد بر سیستم نگهداری در اثر پدیده مچاله شوندگی باید از مدلهای رفتاری خاصی که مختص این نوع سنگهاست استفاده گردد. دراین مقاله در ابتدا نواحی بحرانی که دارای پتانسیل مچاله شوندگی بالایی هستند توسط روشهای تجربی نیمه تجربی و تحلیل - تئوریک شناسایی شدند که بحرانی ترین آنها سازندهای 94و95 در متراژهای 23080 و 23340 می باشد و سپس رفتار افزار عددی FLAC3D انجام شده و مدل استفاده شده مدل الاستوویسکوپلاستیک CVISC است.

رفتار مچاله شوندگی، زون پلاستیک، فشار شعاعی، مدلسازی عددی سه بعدی، تونل انتقال آب DZ