رسول قربانی - دانشگاه گرگان

تعیین ویژگی های ریختی گونه های غیر بومی یکی از موضوعات مهم بوم شناختی است که می تواند در مدیریت بوم سازگان مورد استفاده قرار گیرد. در این پژوهش، برخی ویژگی های ریختی ماهی سه خاره Gasterosteus aculeatus Linnaeus, ۱۷۵۸ در مصب رودخانه های گرگان رود و قره سو مورد بررسی قرار گرفت. تعداد ۱۴۷ عدد ماهی با استفاده از تور پره با چشمه ۵/۰ سانتی متری از بهمن ۱۳۹۲ تا فروردین ۱۳۹۳ جمع آوری گردید. نمونه ها زیست-سنجی و بوسیله اتولیت تعیین سن شدند. نتایج نشان داد که حداکثر سن ماهیان نر و ماده به ترتیب ۲ و ۳ سال بود. بزرگ ترین نمونه طولی و وزنی به ترتیب برابر با ۶۲/۷ سانتی متر و۴۳/۷ گرم مربوط به جنس ماده در رودخانه گرگان رود و ۹۳/۶ سانتی متر و ۴۳/۴ گرم مربوط به جنس ماده در رودخانه قره سومشاهده شد. الگوی رشد برای هر دو جنس در هر دو مصب رودخانه گرگان رود و قره سو، آلومتریک مثبت بود. صفات ارتفاع و عرض بدن، ابتدای باله پشتی تا ابتدای باله مخرجی، قطر چشم، ابتدای پوزه تا انتهای باله پشتی و طول قاعده باله سینه ای از اهمیت بالاتری نسبت به بقیه صفات در جداسازی دو جمعیت مصب رودخانه گرگان رود و قره سو برخوردارند. همچنین در بررسی انگل های ماکروسکوپی ماهیان سه خاره در اندام های داخلی، انگل کورینوزوما استروموزوم، Corynoso mastrumasum یافت شد. به نظرمی رسد ماهی غیربومی سه خاره ممکن است به دلیل میزبان بودن این انگل و انتقال در چرخه غذایی، خطری جدی برای رشد و بقای سایر ماهیان در حوضه دریای خزر باشد.

ماهی سه خاره, ویژگی های ریختی, مصب رودخانه گرگان رود, مصب رودخانه قره سو