نعمت اسماعیلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
امید دیانی - استاد، گروه مهندسی علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
رضا طهماسبی - دانشیار، گروه مهندسی علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
محمدمهدی شریفی حسینی - استادیار، گروه مهندسی علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
زهره حاج علیزاده - دانش آموخته دکتری، گروه مهندسی علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

به منظور بررسی تاثیر استفاده از سطوح مختلف پوشش مغز پسته بر خوراک مصرفی، فراسنجه های شکمبه، سنتز پروتئین میکروبی و ابقای نیتروژن در گوسفندان کرمانی، از چهار راس گوسفند نر با میانگین وزن ۲ ± ۵۴ کیلوگرم استفاده شد. آزمایش در قالب طرح مربع لاتین ۴×۴ در چهار دوره ۲۱ روزه انجام شد. پس از تعیین ترکیب شیمیایی پوشش مغز پسته، از آن در تهیه جیره های آزمایشی استفاده و جایگزین سبوس گندم گردید. جیره های آزمایشی شامل، ۱) جیره شاهد (جیره بدون پوشش مغز پسته)، ۲) جیره دارای پنج درصد پوشش مغز پسته، ۳) جیره دارای ۱۰ درصد پوشش مغز پسته و ۴) جیره دارای ۱۵ درصد پوشش مغز پسته بودند. نتایج نشان داد ماده خشک و نیتروژن مصرفی، نیتروژن دفعی و ابقاء نیتروژن تحت تاثیر تغذیه جیره های آزمایشی قرار نگرفتند. با افزودن پوشش مغز پسته به جیره، نیتروژن آمونیاکی شکمبه کاهش یافت (p<۰/۰۵)، لیکن تاثیری برpH مایع شکمبه در زمان های صفر، دو، چهار، شش و هشت ساعت پس از مصرف خوراک نداشت. جمعیت کل پروتوزوآی شکمبه تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفت، در حالی که جمعیت گونه سلولولایتیک به صورت خطی افزایش (p<۰/۰۵) یافت. اختلاف معنی داری از نظر کل مشتقات پورینی، آلانتوئین، کراتینین، اسید اوریک، هیپوگزانتین و گزانتین و ساخت پروتئین میکروبی بین تبیمارها مشاهده نشد. با توجه به نتایج این پژوهش، می توان از پوشش مغز پسته تا سطح ۱۵ درصد ماده خشک در جیره گوسفندان استفاده نمود.

ابقای نیتروژن, پروتوزوآ, پوشش مغز پسته, سنتز پروتئین میکروبی, فراسنجه های شکمبه