حبیب موسوی جهرمی - استادیار دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز
کاوه تقی زاده - کارشناس ارشد شرکت مهندسی مشاور ره آور

یکی از ملاحظات بسیار مهم برای طراحی پلهای رودخانه ای بررسی پدیده ابشستگی و فرسایش پایه ها و شالوده ها می باشدکه در بسیاری مواقع باعث آسیب دیدگی و فروریختن پلها شده است. پل آدینان زرینه رود یکی از نمونه های آسیب دیده در اثر این پدیده طبیعی درکشورمان می باشد. در این تحقیق با مدلسازی عددی رسوب و فرسایش زرینه رود در محل پل آدینان توسط برنامه Hec-Ras با ایجاد تغییرات در شکل، پهنا و تعداد پایه ها در دبی سیل با دوره بازگشت های مختلف، تغییرات عمق آبشستگی موضعی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان داد که تغییرات عمق آبشستگی موضعی با ضریب نیروی دراگ شکل پایه نسبت مستقیم داشته است و استفاده از شکل پایه های آیرودینامیکی با ضریب نیروی دراگ کم، باعث کاهش عمق آبشستگی موضعی در شکل پایه های سر مربعی (سرتخت)، استوانه ای ، سر مثلثی، و بیضوی بترتیب کاهش می یابد. پهنای پایه مهمترین عامل در افزایش عمق آبشستگی موضعی می باشد که معادله مستقیم با عمق آبشستگی دارد و نسبت تغییرات پارامترهای موثر بین 1/1 تا 1/43 میباشد. استفاده از تعدادپایه های بیشتر با پهنای کمتر نسبت به تعداد پایه های کمتر با پهنای بیشتر، باعث کاهش عمق آبشستگی موضعی می شود و هزینه های احداث پل را در برخی مواردکاهش می دهد.

شکل و تعداد ، پایه ، پل ، آبشستگی ، Hec-Ras