محمد گردکانه - باستادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
جمال مجیدی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی کرمانشاه
فریدون رضایی - کارشناس ارشد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

زعفران (Crocus sativus L.) ارزشمندترین محصول مناطق خشک و نیمه خشک ایران است که به دلیل رنگ و طعم آن در صنایع غذایی و به دلیل خاصیت دارویی اش در پزشکی استفاده می شود. فاصله و عمق کاشت مناسب بنه نقش مهمی بر عملکرد زعفران داشته، به همین منظور برای بررسی اثر فاصله و عمق کاشت بنه بر رشد رویشی و عملکرد زعفران، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۹۳-۱۳۹۲ در مرکز آموزش جهاد کشاورزی ماهیدشت استان کرمانشاه به صورت فاکتوریل شامل فاصله کاشت بنه در ۴ سطح ۳، ۶، ۹ و ۱۲ سانتی متر روی ردیف و عمق کاشت مختلف بنه در ۳ سطح ۱۰، ۱۵ و ۲۰ سانتی متر بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. صفات تعداد گل، وزن تر گل، طول گلبرگ، طول دمگل، وزن تر و خشک کلاله، طول کلاله، وزن تر برگ، تعداد و وزن متوسط بنه در یک مترمربع اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر فاصله و عمق کاشت بنه بر همه صفات معنی دار شد. ولی اثر متقابل بین فاصله کاشت در عمق کاشت بنه فقط بر صفات وزن تر کلاله و وزن متوسط بنه معنی دار شد. بیشترین تعداد گل، وزن تر گل، وزن تر و خشک کلاله (به ترتیب ۲.۰۹ و ۰.۵ گرم در مترمربع)، وزن تر برگ و تعداد بنه در تیمار فاصله کاشت ۶ سانتی متر و عمق کاشت ۱۵ سانتی متر مشاهده شد. بیشترین طول کلاله، در تیمار فاصله کاشت ۹ سانتی متر و عمق کاشت ۱۵ سانتی متر و بیشترین وزن متوسط بنه در تیمار فاصله کاشت ۱۲ سانتی متر و عمق کاشت ۱۵ سانتی متر ثبت شد. بنابراین تیمار فاصله کاشت ۶ سانتی متر و عمق کاشت ۱۵ سانتی متر که بیشترین تاثیر را بر وزن تر و خشک کلاله داشت، قابل توصیه می باشد.

زعفران (Crocus sativus L.), بنه, فاصله کاشت, عمق کاشت, عملکرد کلاله