محمد محمدحسنی - استادیار، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران
بهناز شیخ شریعتی کرمانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

فرونشست ناشی از ازدیاد بهره­برداری از منابع آب زیرزمینی نسبت به توان ترمیمی آن در برخی نواحی داخلی ایران، سابقه طولانی دارد. در سال­های اخیر، فرونشست زمین باعث بروز مخاطره جدی محیطی در دشت­ها و مناطق مختلف ایران شده است. فرونشینی سطح زمین از جمله مخاطرات محیطی است که بشر در دهه­های اخیر به دلیل برداشت بی­رویه از منابع آب زیرزمینی با آن مواجه شده است. این پدیده همانند سایر مخاطرات مانند زلزله، خشک­سالی، سیل، طوفان، لغزش و غیره... از جمله موانع توسعه اقتصادی-اجتماعی و عمرانی به شمار می­رود. پدیده فرونشست به طور معمول با مخاطرات فراوانی همراه است. این پدیده می­تواند سبب آسیب­های زیربنایی، طبیعی و در نهایت منجر به افزایش خطرپذیری جامعه و اقتصاد گردد. در سال­های اخیر با افزایش میزان فرونشست به پی ساختمان­ها، باند فرودگاه­ها، پل­ها، تونل­ها، خیابان­ها، خطوط حمل و نقل ریلی و جاده­ای آسیب زیادی وارد شده است. بدین منظور در این پژوهش، میزان فرونشست زمین در منطقه صنعتی غرب شهر کرمان با استفاده از تصاویر راداری ماهواره Sentinel-۱ از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ در نرم­افزار Snap با استفاده از تکنیک تداخل سنجی راداری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج نشان داد میزان فرونشست این محدوده از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ حداقل ۳/۳ سانتی­متر و حداکثر ۶ سانتی­متر، از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ حداقل ۶/۳ سانتی­متر و حداکثر ۱۳/۲ سانتی­متر و از ژانویه سال ۲۰۲۰ تا آوریل سال ۲۰۲۰ حداقل ۱/۰۳ سانتی­متر و حداکثر ۲/۱۳ سانتی­متر بوده است که افزایش قابل توجهی را نشان می­دهد. ازدیاد بهره­برداری از منابع آب زیرزمینی، فشردگی به علت زهکشی زمین و فشردگی به علت تحمیل بارهای سنگین (بار گذاری سازه­ها و غیره...) را می­توان از عوامل فرونشست در این محدوده نام برد. که می­تواند منجر به ایجاد خسارات هنگفتی در این محدوده گردد.

تکنیک تداخل سنجی راداری, فرونشست زمین, فرودگاه شهر کرمان, Sentinel-۱, SNAP