محمد کاظم خالصی

     بی­مهرگان دریایی که به بستر می­چسبند برای دفاع و سایر واکنش­های ایمنی، از خود مواد سمی ترشح می­کنند. در سال­های اخیر، به­دلیل استفاده زیستی و پزشکی از تولیدات این بی­مهرگان، لزوم دسترسی به تولید انبوه آن­ها، و موجودی محدود آن­ها در زیستگاه­های طبیعی بهره­برداری پایدار از تولیدات مفیدشان را با مشکل جدی مواجه ساخته­اند. از جمله راهکارهای گوناگون برای تولید انبوه این بی­مهرگان، امکان پرورش گونه­های مختلف و چگونگی تولید سموم یا همان متابولیت­های ثانویه آن­ها می­باشد. در مقاله حاضر، نتایج اولیه پژوهش روی مرجان نرم همزیست گونه Sinularia flexibilis به عنوان غنی­ترین گونه در جنس خود، در محیط آزمایشگاهی ارائه می­گردد. با استفاده از مزیت افزایش غالب این گونه به­روش غیرجنسی قلمه زدن، قلمه­هایی از مرجان مذکور تهیه و در تانک­های پرورشی قرار داده شدند. با فراهم بودن کمترین شرایط محیطی یعنی نور و جریان آب و بدون تغذیه دستی، بازماندگی بالا (۱۰۰%) و رشد ویژه فزاینده (۳−۱۰×۲۱-۱۷ در روز) به مدت ۱۶ هفته، با زمان دو برابرشدگی حداقل ۶ هفته در قلمه­های مرجان مشاهده شد. همچنین تولید متابولیت ثانویه عمده با نام فلکسی بیلاید در این گونه مرجان با غلظت ۲۵/۰≈-۱/۰≈ میلی­گرم در گرم وزن خشک قلمه­ها ادامه یافت. با بهره­گیری از نتایج این پژوهش و با توجه به پتانسیل بالا و تنوع آبزیان مشابه در آب­های جنوب ایران، اهمیت زیست فناوری دریایی در بهره­برداری پایدار از این منابع بالقوه مفید آشکار می­گردد.  

مرجان نرم, نرخ رشد, متابولیت های ثانویه, فلکسی بیلاید