رضا فرجامی نژاد
رسول اصغری زکریا
ناصر زارع
منوچهر فرجامی نژاد

گیاه خشخاش ایرانی (Papaver bracteatum Lindl.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی می­باشد که آلکالوئید اصلی آن تبائین است. در این مطالعه ویژگی­های کاریولوژیکی پنج توده خشخاش ایرانی با استفاده از روش رنگ آمیزی استو- فریک- هماتوکسیلین مورد بررسی قرار گرفت. ویژگی­های کروموزومی شامل تعداد و طول کروموزوم، طول بازوی بلند و کوتاه، طول کل مجموعه کروموزومی، شاخص نسبت بازو و طول نسبی کروموزوم­ها بر اساس میانگین ۱۰ سلول متافازی مختلف اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که هر پنج توده دیپلوئید (۱۴= x۲= n۲) بوده و کاریوتیپ آنها از دو جفت کروموزوم متاسانتریک و پنج جفت کروموزوم ساب متاسانتریک تشکیل شده است که بر روی کروموزوم شماره یک دارای ماهواره هستند. بر اساس جدول تقارن کاریوتیپی استیبنز کاریوتیپ سه توده ۱۴۲۹۹، ۱۶۹۸۶ و ۲۳۱۵۷ در گروه A۲ و دو توده ۱۴۳۰۵ و ۱۴۳۰۷ در گروه A۳ قرار گرفتند.  

خشخاش ایرانی, رنگ آمیزی استو- فریک- هماتوکسیلین, کاریوتیپ, Papaver bracteatum Lindl