محمد مداحیان - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، بخش گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
حسین معصومی - دانشیار بخش گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

      ویروس بی­بذری گوجه­فرنگی (Tomato aspermy virus, TAV) دارای دامنه میزبانی وسیعی می­باشد و اغلب در گیاهان زینتی ایجاد آلودگی می­نماید. به منظور شناسایی و بررسی خصو صیات ملکولی و بیولوژیکی این ویروس، تعداد ۴۳۶ نمونه گیاهی ار استان­های مختلف ایران جمع آوری گردید. از بین نمونه­های مورد بررسی آلودگی به TAV در سه نمونه از گیاهان زینتی با استفاده از آزمون الایزا به روش ساندویچ دو طرفه مورد تایید قرار گرفت. قطعه ۶۸۷ جفت بازی مربوط به ژن پروتئین پوششی با استفاده از آزمون RT-PCR و یک جفت آغازگر اختصاصی، تکثیر، سپس همسانه سازی و تعیین ترادف گردیدند. ترادف جدایه­های ایرانی با دیگر جدایه­های TAV، ، موجود در بانک ژن مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه فیلوژنتیکی بیانگر آن است که جدایه­های مورد بررسی در دو گروه اصلی I و II قرار می­گیرند، که گروه II نیز به دو زیر گروه IIA و IIB تقسیم می­گردد. هر سه جدایه ایرانی در زیر گروه IIA واقع می­گردند. همچنین جدایه­های ایرانی دارای مشابهت بالای ترادف نوکلئوتیدی و اسیدهای­آمینه مربوط به ژن پروتئین پوششی به میزان بیش از %۹۹ با یکدیگر می­باشند. نتایج حاصل از تعیین دامنه میزبانی سه جدایه ایرانی TAV نشان­دهنده آن است که جدایه­های ایرانی از دامنه میزبانی گسترده­ای بر روی گیاهان آزمون برخوردار می­باشند. این بررسی اولین گزارش از وقوع ویروس بی­بذری گوجه­فرنگی در ایران و معرفی گیاه اطلسی به عنوان میزبان جدید این ویروس در دنیا می­باشد

ویروس بی بذری گوجه فرنگی, جایگاه تکاملی, آزمون RT-PCR