رضاحسین حیدری - Campus of Agriculture and Natural Resources, Razi University
آزاده سهرابی زاده - Forestry Department of Natural Resources, College of Agriculture and Natural Resources, University of Kermanshah, Iran
مازیار حیدری - Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Sanandaj, Iran

   برای دستیابی به توسعه گیاهی پایدار و حفاظت از بوم سازگان های طبیعی، بررسی تاثیر شرایط بوم شناختی از جمله عوامل فیزیوگرافی و نقش آن­ها در تنوع گونه­ ای ضروری است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر عوامل فیزیوگرافی (ارتفاع از سطح دریا و جهات جغرافیایی) بر تنوع زیستی گونه ­های گیاهی در جنگل­های زاگرس میانی می باشد. برای انجام این تحقیق جنگل آموزشی- پژوهشی دانشگاه رازی در حد فاصل شهرستان های کرند غرب و سرپل ذهاب استان کرمانشاه انتخاب شد. منطقه مورد مطالعه از نظر ارتفاع از سطح دریا به سه طبقه ارتفاعی کمتر از ۱۰۰۰ متر،۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ متر و بیشتر از ۱۵۰۰ متر تقسیم گردید. در هر طبقه ارتفاعی و جهت جغرافیایی به ترتیب تعداد ۳۲ و ۴۸ قطعه نمونه دایرهای شکل ۱۰۰۰ مترمربعی به شیوه منظم – تصادفی برداشت شد. جهت بررسی لایه درختچه­ ای در هر قطعه نمونه دایره­ای شکل، یک پلات ۲۵ مترمربعی و جهت بررسی تنوع لایه علفی یک میکرو پلات یک مترمربعی برداشت شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقادیر شاخص های تنوع زیستی برای لایه درختی، درختچه ای و علفی در طبقه ارتفاعی میانی (۱۰۰۰-۱۵۰۰) مشاهده شد و نتایج آزمون تجزیه واریانس تایید کننده معنی­دار بودن اختلاف میانگین شاخص­ های تنوع زیستی در سه طبقه ارتفاعی مورد پژوهش بوده­ است. نتایج مقایسه تنوع زیستی سه لایه مورد پژوهش (درختی، درختچه­ای و علفی) در دو دامنه شمالی و جنوبی نشان داد که بیشترین میانگین شاخص­ های تنوع زیستی در لایه درختی و درختچه ­ای در دامنه شمالی و لایه علفی در دامنه جنوبی مشاهده شد و نتایج آزمون تی مستقل نشان­ دهنده­ معنی ­دار بودن اثر جهت جغرافیایی دامنه بر تنوع زیستی گیاهی در منطقه مورد پژوهش است. بنابراین نتایج کلی پژوهش نشان ­دهنده اثر معنی ­دار پارمترهای فیزیوگرافی (ارتفاع از سطح دریا و شیب) بر تنوع زیستی گیاهی در منطقه مورد پژوهش است.

Biodiversity Indices, Elevation Class, Micro-Plots, Plot, شاخص های تنوع زیستی, قطعه نمونه, طبقه ارتفاعی, میکرو پلات