زهرا مزگی نژاد - In Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Birjand University
محمدقادر قادری - عضو هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
زهره علیزاده - Department of Agriculture and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Birjand University
علی ایزانلو - Department of Agriculture and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Birjand University

به منظور بررسی تاثیر نانو ذرات اکسیدآهن و اکسید روی بر زیست­ مانی کالوس ­های زرشک بی­دانه­(Berberis vulgaris L.)، آزمایشی در مهرماه ۱۳۹۶ در دانشکده کشاورزی بیرجند انجام شد. کالوس ­ها به مدت دو ماه بر روی محیط کشت MS/۲ حاوی ترکیبات هورمونی (TDZ -BAP) و نانوذرات اکسید آهن و اکسید روی در غلظت­ های مختلف قرار گرفتند. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با ده تیمار در سه تکرار اجرا شد و صفات مورد بررسی شامل وزن تر، وزن خشک، درصد زیست­ مانی، سطح کالوس، درصد رطوبت جرمی و میزان جذب نوری (OD)  بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین تیمارها از نظر صفات وزن تر، وزن خشک، درصد رطوبت جرمی در سطح پنج درصد اختلاف معنی­ داری وجود دارد، مقایسات میانگین تیمارها نشان داد (TDZ و نانو­ اکسید روی با غلظت ۱۰۰ پی ­پی­ ام) دارای بالاترین وزن خشک کالوس، وزن تر و درصد رطوبت جرمی و (BAP و نانو اکسید روی با غلظت ۷۵ پی­پی­ام) دارای بیشترین درصد زیست­ مانی بود.  مقایسات متعامد بین تیمارها نشان دادند تیمار TDZ و نانو­ اکسید آهن با غلظت ۱۰۰ پی ­پی ­ام دارای بالاترین و تیمار TDZ و نانو اکسید روی با غلظت ۷۵ پی ­پی ­ام دارای کمترین میزان OD بودند. در مجموع، نتایج نشان دهنده اثر مثبت  نانو ذرات اکسید روی بر کاهش قهوه ­ای شدن و افزایش زیست­ مانی کالوس های زرشک بی­دانه بود.

Browning, MS medium, Orthogonal, Tetrazolium, Thidiazuron, تترازولیوم, تیدیازورون, قهوه ای شدن, متعامد, محیط کشت MS