بابک عبدالهی مندولکانی
حیدر عزیزی
یاسر پیری
ساسان رحمانپور
لیلا حسنی

در این مطالعه به منظور شناسایی نشانگرهای ملکولی مرتبط با ۱۳ صفت مورفولوژیک در یونجه زراعی (Medicago sativa L.) از ۱۰ آغازگر IRAP، ۱۴ آغازگر REMAP، ۱۶ آغازگر ISSR و ۷ جفت آغازگر SSR و تجزیه ارتباط به روش Mixed linear model (MLM) استفاده شد. صفات مورفولوژیک مورد مطالعه شامل ارتفاع، میزان کلروفیل، وزن تر کل، وزن خشک کل، وزن تر برگ، وزن خشک برگ، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، تعداد برگ، تعداد ساقه، تعداد برگ به تعداد ساقه، وزن خشک برگ به وزن خشک ساقه و وزن خشک کل به وزن تر کل بود. مطالعه ساختار جمعیت به عنوان پیش نیازی برای انجام تجزیه ارتباط نشان داد که ۶ زیرگروه احتمالی (۶K=) در جمعیت مورد مطالعه وجود دارد. در تجزیه ارتباط به روش MLM، ۹۵ مکان مرتبط (P≤۰.۰۲) با صفات مورد مطالعه شناسایی شد. ۵۴ درصد مکان ها مبتنی بر نشانگرهای رتروترنسپوزونی (IRAP و REMAP) و ۴۶ درصد مکان های شناسایی شده مبتنی بر نشانگرهای ISSR و SSR بود. نشانگر ISSR۱۴-۴ با ۸ صفت مرتبط بود. صفت وزن تر ساقه بیشترین تعداد نشانگر مرتبط (۱۳ مکان) را به خود اختصاص داد. نشانگرهای مرتبط با وزن خشک ساقه و وزن تر ساقه بیشترین ارتباط را با سایر صفات دارا بودند. نتایج به دست آمده از این مطالعه اطلاعات ارزشمندی درزمینه­ی مبنای ژنتیکی صفات مورد مطالعه ارائه داد که از این اطلاعات می توان در برنامه های اصلاحی و تولید ارقام با میزان زیست توده بالا در یونجه استفاده نمود.

Association Analysis, Cultivated Alfalfa (Medicago sativa L.), MLM, Molecular Markers, Morphological Traits, تجزیه ارتباط, صفات مورفولوژیک, نشانگرهای مولکولی, یونجه زراعی (Medicago sativa L.), روش MLM